Categorie: draaikolk

Soms dreig je vast te lopen in een draaikolk, een vicieuze cyclus, van negatieve gedachten, gevoelens en gedrag.

Zie ook de categorieën cirkel en lijden.

herhaling van zetten

Naarmate ik ouder word heb ik steeds vaker het gevoel dat mijn leven een herhaling van zetten is. Dat ik in grote lijnen alles al een keer heb geprobeerd of gedaan. Dat mijn leven uitzichtloos is. Ook nu heb ik dat gevoel. Terwijl ik dit tot me door laat dringen komt het woord vervelen in me op. De betekenis van vervelen is ‘teveel zijn’. Teveel van hetzelfde verveelt, wordt een ondraaglijke last. Het is een thema in veel verhalen en films waar de een zich van de last bevrijdt door op zoek te gaan naar extreme ervaringen zoals moord en een ander wegzakt in een diepe depressie of waanzin. Ik besluit dat ik het niet zo ver wil laten komen. Er komt een andere mogelijkheid in me op. Ik hoef niet op zoek te gaan naar nieuwe ervaringen. Een herhaling van zetten kan, net als bij gebeden en rituelen, een manier zijn om je geest te verlichten. Ik glimlach en ga door met wat ik al vaak heb gedaan.

Zie ook:
vervelen
ik verveel me

uitputting

Ik heb geen ander woord voor wat ik voel dan ‘paniek’. Paniek is ‘een plotselinge hevige angst of schrik’. Ik voel geen angst, ben niet geschrokken. Laat ik proberen te beschrijven wat er, voorafgaande aan het paniekgevoel, gebeurt. Ik heb altijd over een grote wilskracht beschikt. Ik bepaalde mijn doel, liet me leiden door mijn passie en ging door totdat het doel was bereikt. Wanneer ik dat nu doe, raak ik door mijn ziekte de controle over mezelf kwijt en voel me uitgeput door de lichamelijke en mentale gevolgen van stress. Eigenlijk zegt het woord uitputting nog wel het beste wat ik voel. Een ander woord voor uitputten is leegmaken. Ik voel me leeg, een donker gevoel dat achter paniek en angst verborgen ligt. Ik concentreer me op het gevoel van leegte. Ik voel hoe ik terugga in de tijd. Hoe ik als kind in bed lag nadat ik zwaar was gestraft. Ik voel mijn door tranen schraal geworden wangen. De leegte van niet begrepen verdriet, van verdriet zonder troost. De leegte waar ik, verlaten door alles en iedereen, uitgeput in slaap viel.

Zie ook:
paniek
het is allemaal zo gewoon
de knop omzetten
uitgeblust
Job
ontwaken

in het oog van de cycloon

Het is alsof ik gevangen zit in een cycloon waar ik word meegesleurd in een maalstroom van berichten over de oorlog in Oekraïne, stijgende inflatie, klimaatverandering, energietekorten en problemen met mijn gezondheid en huis. Ondanks verwoede pogingen om grip te krijgen op de problemen lukt het me niet om ze allemaal te overzien en te bepalen wat ik zal doen. Het enige dat ik kan doen is de verbetenheid waarmee ik me erin vastbijt loslaten en me overgeven aan het hier en nu. Mezelf overgeven aan de rust en stilte in het oog van de cycloon. Hier, omgeven door het geraas, zal ik de diverse problemen niet-reactief moeten beschouwen, bepalen waar ik grip op heb en wat ik ga doen.

Zie ook:
spinnenweb
stress storm
in de schaduw van het kwaad
gewoon lijden
pluk de dag
een feit

Dit was de negende van twaalf geselecteerde columns in de categorie crisis.

  1. crisis
  2. het gevecht van de eeuw
  3. pragmatisch collectivisme
  4. in de ban van geweld
  5. zij gaan de confrontatie met zichzelf uit de weg
  6. Titanic
  7. vlucht vooruit
  8. Hoe overleven we de coronacrisis?
  9. in het oog van de cycloon
  10. het einde der tijden
  11. onheilsprofeet
  12. klimaatverandering

jezelf naar de mond praten

Je kunt iemands vertrouwen winnen door verbaal en non-verbaal te laten merken dat je op hem lijkt. Deze communicatietechniek is niet altijd positief. Soms zeggen we wat anderen willen horen, ‘praten hen naar de mond’. Wanneer meerdere mensen in een groep dit doen dan kan het gaan ‘rondzingen’ in de groep waardoor kritiek wordt overstemd. Je kunt niet alleen anderen naar de mond praten, je kunt ook jezelf naar de mond praten. Bijvoorbeeld: Jezelf overtuigen van je eigen gelijk door argumenten te zoeken bij een standpunt of door anderen te manipuleren zodat ze je standpunt bevestigen. Ook dit leidt tot rondzingen, niet in een groep maar in je hoofd waar alles draait om je narcistisch ego. Het ego dat verdwaalt in eigenwaan en complottheorieën.

Zie ook:
wanhoopsspiraal
moraliserend
eindeloze beweging
één zijn

de weg tussen leven en dood

Wanneer de ene crisis zich op de andere stapelt is het belangrijk om ervoor te zorgen dat je niet wordt meegezogen in een draaikolk van ellende. Je kunt dit doen door je open te stellen voor de tegenstellingen in het leven. Tegenstellingen als goed en kwaad, mooi en lelijk, volmaakt en onvolmaakt. Door beide aspecten van een tegenstelling te accepteren en met mededogen te beschouwen vind je de rust en de kracht om verder te gaan. De weg te vervolgen op het evenwichtskoord tussen leven en dood. Een weg die leven en dood met elkaar verbindt, een weg die als een slang in haar eigen staart bijt.

Zie ook:
de slang die in haar eigen staart bijt
cirkel
draaikolk van geweld

grip en controle

Wanneer ik koorts heb krijg ik soms nachtmerries waarin ik eindeloos en vruchteloos probeer problemen op te lossen die eruitzien als driedimensionale abstracte puzzels. Terwijl ik hieraan denk herinner ik me een technisch probleem dat ik niet zelf kon oplossen. Ik was hiervoor afhankelijk van een bedrijf dat haar macht misbruikte. Dit riep een gevoel van wanhoop en machteloosheid in me op. Terwijl ik dit herbeleef moet ik denken aan het verlies van grip en controle dat ik ervaar door de ziekte van Parkinson. Ik richt mijn aandacht nu op de behoefte aan grip en controle. Ik besef dat het verlangen om te leven en te overleven de bron is van mijn behoefte. Door me minder te hechten aan het leven zal het gevoel van wanhoop en machteloosheid minder worden en verdwijnen. Het zal definitief verdwijnen aan het einde van mijn leven.

Zie ook:
de grip verliezen
dieptepunt
het is zoals het is, het is goed zo
repeterende ellende
vertrouwen op kennis en ervaring

het is allemaal zo gewoon

Het leven is allemaal zo gewoon, zo nietszeggend. Natuurlijk zijn er mensen die er betekenis aan proberen te geven maar ook zij zitten vast in een vicieuze cirkel van leven en dood. In een leven dat bestaat uit verbeelding, genot, geld en macht. Ik begrijp degenen wel die eruit willen stappen. Hoe lang houd ik het zelf nog vol? Hoe vind ik in deze van doodse stilte vergeven wanhoop de weg terug naar de ziel? Ik laat de stilte op me inwerken, geef me eraan over. De wanhoop verdwijnt. Langzaam komt de stroom van leven en dood weer op gang. Ik kijk om me heen en vergezeld van een zwakke glimlach dringt het besef tot me door: Er is geen weg naar de ziel. Het leven met al haar hoogte- en dieptepunten is de ziel.

Zie ook:
uitputting
Job
banaal
een vlakke lijn
recycling

Dit was de tweede van acht geselecteerde columns in de categorie ‘de ziel’.

  1. van gelukt tot zielsgelukkig
  2. het is allemaal zo gewoon
  3. de harmonie van de ziel
  4. eudaimonía
  5. bezield
  6. moed
  7. zielig
  8. compassie
1 2 3 4 11