Categorie: de yoga van het vragen

In deze categorie lees je hoe je jezelf bevrijdt door op een onderwerp door te vragen en de antwoorden die je vindt los te laten. Lees eerst de columns de yoga van het denken en de yoga van het vragen.

Zie ook de categorieën de kunst van het denken en zoeken vinden loslaten.

meditatief proces

Ik heb nooit actief gemediteerd zoals anderen dat doen. Een rustige plek opzoeken, jezelf ontspannen en de gedachten en gevoelens die opborrelen laten komen en gaan zonder er iets mee te doen. Dat is niets voor mij. De drang om iets te doen met wat er in mijn geest speelt is te groot. Ik mediteer op een andere manier. Het begint ermee dat ik vragenderwijs een onderwerp tot op de bodem onderzoek. Hier vind ik rust waardoor ik het onderwerp los kan laten. Vaak leidt dit tot inzichten en gevoelens die diep in het leven reiken. Grote maatschappelijke problemen los ik er niet mee op. Hierdoor blijven ze soms emotioneel op me inwerken, zoals de oorlog in Oekraïne. Wanneer dat gebeurt doe ik iets wat het meest op mediteren lijkt. Ik ontspan me en zie de gevoelens in de ogen en onder ogen. Hierdoor lossen ze op en onderga ik de rust van het hier en nu.

Zie ook:
mediteren
meditatief
van losmaken naar loslaten
crisisgevoel

Dit was de viijfde in een serie van negen geselecteerde columns over mijn schrijfproces.

spirituele helden

Ik doe niet aan heldenverering. Dit betekent niet dat ik geen helden ken. Ik denk aan Socrates en Christus die tot het uiterste zijn gegaan om hun spirituele inzichten over te dragen aan anderen. Socrates die het belang van zuiver denken benadrukte en Christus die het belang van zuiver voelen bepleitte. Beiden zijn in mijn ogen helden. Niet alleen vanwege hun geweldloosheid maar ook omdat ze ondanks vervolging geen afstand wilden doen van hun inzichten. Ze hadden kunnen vluchten maar deden dat niet. Ze werden ter dood gebracht voor hun spirituele overtuiging die ze belangeloos deelden met anderen.

Zie ook:
dominante eikels
spirituele gevaren
de macht van de kudde
Socrates
Wat zou ík doen?
zie het lam gods

spiritualiteit en de hersenen

De prefrontale cortex is een van de twee hersengebieden die van invloed zijn op je bewustzijn. Door de prefrontale cortex kunnen we abstract denken en mentaal switchen tussen een feitelijke en een denkbeeldige situatie. Hadden we de prefrontale cortex niet dan hadden we geen vrije wil, zouden we ons niet kunnen concentreren, niet op een gebeurtenis kunnen anticiperen en geen geweten hebben. Deze functies zijn nuttig voor de vorming van zelfbewustzijn. Het zelf dat je vormt staat echter het bewustzijn, de vrije spirituele beleving, in de weg. Je moet dit zelf loslaten voordat je ontdekt wat het betekent om bewust te zijn.

De hersenstam is het tweede gebied in je hersenen dat betrokken is bij de vorming van je zelfbewustzijn en dat een belemmering vormt voor je bewustzijn. Het bevat het reticulair activatie systeem dat de stroom zintuiglijke data die je dagelijks ontvangt filtert op het belang ervan voor het in stand houden van het lichaam. Informatie die voorkomt dat je lichaam in wanorde vervalt wordt van een positief gevoel voorzien. Ondanks het belang van dit systeem voor je overlevingskansen belemmert het je ook. Het richt je aandacht eenzijdig op gevoelens die je als prettig ervaart. Door niet-reactief je aandacht te richten op alle gevoelens, prettig en onprettig, doorbreek je deze eenzijdigheid en word je jezelf spiritueel bewust van de verbondenheid van positief en negatief.

Zie ook:
mutatie
Wat blijft er van mij over?
cogito ergo sum
contrasten
mijn gevoel zegt me ..
ontstaan en groei van de vrije wil
circulaire informatieversterker

Dit was de eerste in een serie van vijf geselecteerde columns in de categorie onze hersenen.

culturele erfenis

Het gedachtegoed van onze voorouders en hun vrijheidsstrijd zijn belangrijk voor onze geestelijke groei en voor het ontstaan en voortbestaan van onze democratie. Dit verleden is geen garantie voor de toekomst. Het kan verdampen in heropvoedingskampen zoals in China en in fundamentalistische scholen zoals in Islamitische landen. Om de kracht van het verleden te kunnen blijven benutten zullen we daarom met meer overtuiging dan ooit aan onze kinderen de kernwaarde van de cultuur moeten overdragen: ‘Het ontwikkelen van een vrije wil door middel van zelfreflectie en zelfkritiek.’

Zie ook:
China en Europa
Afghanistan
epigenetica

Dit was de zesde van een selectie van vijftien columns over zelfreflectie en zelfkritiek

China en Europa

Zowel China als Europa maakten rond 450 voor Chr. een belangrijke culturele omwenteling mee. In China ontstond het keizerrijk met Confucius als belangrijke filosoof en in Europa de Atheense democratie met de filosoof Socrates. Socrates heeft met zijn kritische vraagstijl de basis gelegd voor de groei van de westerse democratie en van het westers individualisme. De Europese cultuur wordt nog altijd gekleurd door het voorbeeld dat hij voor veel van zijn tijdgenoten was, zoals het belang dat wij hechten aan zelfreflectie en vrije meningsuiting. Confucius heeft met zijn filosofie van harmonie en sociale deugden de basis gelegd voor de orde in het keizerrijk en in het communisme. Ook de hedendaagse Chinese cultuur wordt nog altijd door zijn gedachtegoed gekleurd, zoals de individuele inzet voor het collectieve belang.

Zie ook:
pragmatisch collectivisme
Confucianisme
Chinese lankmoedigheid
culturele erfenis
epigenetica

emotioneel zelfonderzoek

Veel van onze gedachten komen voort uit emoties. Gedachten en emoties houden elkaar vervolgens in stand en versterken elkaar. Om dit proces te doorbreken dien je niet alleen je gedachten vragenderwijs te doorgronden maar dien je ook de onderliggende emoties te herkennen en erkennen.

Bij een gevaar of onbekende gebeurtenis/situatie reageert je lichaam met angst. Dit roept een van de volgende drie emoties op: vechten (boosheid, woede, agressie), vluchten (verstarren, wegrennen, walging, verdriet) en verbinden (liefde, vertrouwen, collectivisme, schaamte, spijt, berouw). De derde primaire emotie ‘verbinden’ helpt je niet alleen om bij acuut gevaar de steun van anderen te krijgen maar vergroot ook je overlevingskansen op lange termijn (voortplanting).

Naast angst en de daaraan gekoppelde emoties kent de mens nog twee andere basis emoties. De eerste is nieuwsgierigheid (hoop, verbazing, verwondering). Ze helpt je om de wereld te verkennen en nieuwe overlevingskansen te ontdekken. De tweede emotie is genot (fysieke bevrediging, euforie). Zij beloont positieve interacties met de omgeving en motiveert je om verder te gaan.

Herken welke emotie achter een gedachte schuil gaat en richt je aandacht niet-reactief op de plaats in je lichaam waar je deze emotie voelt. Bijvoorbeeld in je buik, borst, armen, benen of gezicht. Voel het fysieke effect van de emotie: benauwdheid, druk, steken, trillingen, huilen enz. Houd je aandacht hier niet-reactief op gericht en blijf rustig ademhalen totdat het gevoel wegebt. Meestal heb je aan enkele minuten genoeg. Soms moet je dit in de loop van de tijd herhalen.

Dit was de twaalfde van een selectie van vijftien columns over zelfreflectie en zelfkritiek

ik hou niet van discussies waar ..

Ik hou niet van discussies waar mensen elkaar vliegen afvangen, niet ter zake doende standpunten naar voren brengen, emotioneel overdrijven, feiten verdraaien en elkaar niet laten uitpraten. Wat ik in deze discussies mis is het doorvragen op standpunten en emoties. Om te kunnen doorvragen dien je als vragensteller je ego los te laten en je de kunst van het doorvragen eigen te maken. Er zijn maar weinig mensen die hiertoe bereid zijn. De meesten nemen liever deel aan de strijd of zijn toehoorder.

Zie ook: discussie

« « 1 2 3 4 … 12 » »