Categorie: zelfreflectie en zelfkritiek *

Zelfkritiek is ‘het kritisch beschouwen van de gedachten, gevoelens en gedrag die je door zelfreflectie ‘het beschouwen van jezelf’ hebt ontdekt.

Begin je ontdekkingsreis in deze categorie met de eerste van vijftien geselecteerde columns als ik god was.

Zie ook de categorie: herkennen en erkennen.

wraakgevoel

Ik heb op YouTube tientallen ‘cheating stories’ beluisterd. Audioverhalen over overspelige echtgenotes en wraak. Ik herken en erken daardoor nu beter mijn eigen wraakgevoel. De mix van woede, weerzin, verdriet en machteloosheid die ontstaat wanneer iemand zijn belofte verbreekt, zijn macht misbruikt of mij bedreigt. Dit schreeuwt erom het hem of haar betaald te zetten. De keren dat ik daaraan toegaf liet ik me onbewust leiden door de gedachte ‘Je kunt je oppermachtig voelen en denken dat je hebt gewonnen maar ik bepaal de tijd, de plaats en de wapens.’

Zie ook:
machtsstrijd
eerwraak
dreigend gevaar
rechtvaardigheidsgevoel
zekerheid en continuïteit
horror vacui

Dit was de tweede van een selectie van vijftien columns over rechtvaardigheid en recht.

  1. eerlijk en rechtvaardig
  2. wraakgevoel
  3. wraakrecht
  4. instant karma
  5. zelfverkozen aanklagers
  6. niet bekennen maar erkennen
  7. gerechtigheid
  8. wetmatigheid
  9. recht
  10. het recht op ..
  11. misbruik van het recht
  12. het recht van de ..
  13. the rule of law
  14. kerk en staat
  15. 1648 – 1848

Dit was de tiende van vijfentwintig geselecteerde columns in de categorie geweld.

  1. natuurlijk geweld
  2. het kwaad in ons
  3. zekerheid en continuïteit
  4. jongensdroom
  5. de ultieme kick
  6. making a serial killer
  7. de verslavende kick van geweld
  8. olifanteneffect
  9. woede en haat
  10. wraakgevoel
  11. eerwraak
  12. de mannen cocktail
  13. verborgen kracht
  14. gewoon omdat het kan
  15. collectief geweld
  16. sektarisch geweld
  17. fanatieke doodsdrift
  18. doodgewoon
  19. teleurgesteld in de mens
  20. intieme en hartstochtelijke seks
  21. genocide
  22. mechanisch geweld
  23. zestig jaar later
  24. gerechtvaardigd geweld
  25. een mens zijn zin, is een ..

zij gaan de confrontatie met zichzelf uit de weg

In een maatschappelijke crisis gaan velen de confrontatie met zichzelf uit de weg. De een ontkent of bestrijdt de feiten en probeert, omringd door medestanders, door te gaan met zijn leven alsof er niets aan de hand is. Een ander sluit zich af voor de crisis waarbij hij zich laat leiden door gemakzucht, zelfgenoegzaamheid, goedgelovigheid, lethargie of lankmoedigheid. Weer een ander verliest zich in angst, misplaatste daadkracht of egoïsme. Door de confrontatie met zichzelf uit de weg te gaan lopen allen het risico ten prooi te vallen aan autocraten. Roofdieren die de schuld voor de crisis bij anderen neerleggen. Bij andere landen, minderheden, journalisten en politici. Wanneer de confrontatiemijders reflecterend en zelfkritisch de confrontatie met zichzelf aan zouden gaan, zouden ze de gevolgen van het gedrag van deze roofdieren beseffen. Het zou hen doen inzien dat ze over hun eigen schaduw heen moeten stappen en gezamenlijk de crisis moeten oplossen om de potentiële dictators buitenspel te zetten.

Zie ook:
goedgelovige democraten
Chinese lankmoedigheid
zelfgenoegzaam
lethargisch
genocide
emotioneel instabiel
ich habe es nicht gewusst

Dit was de vijfde van twaalf geselecteerde columns in de categorie crisis.

  1. crisis
  2. het gevecht van de eeuw
  3. pragmatisch collectivisme
  4. in de ban van geweld
  5. zij gaan de confrontatie met zichzelf uit de weg
  6. Titanic
  7. vlucht vooruit
  8. Hoe overleven we de coronacrisis?
  9. in het oog van de cycloon
  10. het einde der tijden
  11. onheilsprofeet
  12. klimaatverandering

Dit was de zevende van een selectie van vijftien columns over zelfreflectie en zelfkritiek

  1. als ik god was
  2. ken uzelf
  3. zelfreflectie
  4. zelfkritiek
  5. Socrates
  6. culturele erfenis
  7. zij gaan de confrontatie met zichzelf uit de weg
  8. Mein Kampf
  9. lone wolves
  10. scientology
  11. opgeslokt door een sekte
  12. emotioneel zelfonderzoek
  13. een goed gevoel
  14. de kunst van het denken
  15. vrije meningsuiting

een ongemakkelijk gevoel

Ik voel me soms ongemakkelijk wanneer ik trots ben. Bijvoorbeeld wanneer ik trots ben op mijn kinderen en dit aan anderen vertel. Ik krijg dan het idee dat ik de eer claim voor wie ze zijn en wat ze doen. Ik heb daar geen recht op. Het is hun verdienste, niet die van mij. Ik heb hen hoogstens enkele mogelijkheden aangereikt. Ik voelde me ook trots en ongemakkelijk toen ik een bericht las over een 4000 jaar oude grafheuvel met een greppel er omheen en doorgangen die als zonnekalender hadden gediend. Ik voelde me trots omdat ik meende dat ik als Nederlander een verre bloedverwant was van degenen die dit stukje menselijk vernuft hadden aangelegd. Als er al een bloedlijn was dan is deze na 4000 jaa en immigratie verwaterd en verdampt. Ik laat het begrip bloedverwant los en denk aan het begrip zielsverwant ‘iemand met wie je inzichten en gevoelens deelt’. Wanneer ik onbeschroomd trots ben ervaar ik zowel de vreugde als het verdriet in de ander. Ik laat dit bezinken en begrijp waarom ik, wanneer ik trots ben op mijn kinderen, de drang voel om te vertellen dat ze er veel voor hebben moeten doen en laten. Ik besef nu ook dat ik als mens trots mag zijn op de prehistorische mens die in de cyclus van de opkomst en ondergang van de zon, van leven en dood, van vreugde en verdriet de stuwende kracht in de schepping herkende en een instrument creëerde waarin dit inzicht zich manifesteerde.

Zie ook:
trots
vader-dochter
mannetjesdier
soulmate
kracht

van gemakzucht naar angst

Ik heb meerdere interviews gezien van Russische vloggers die aan voorbijgangers op straat hun mening vroegen over politiek getinte onderwerpen. Naast degenen die afwerend reageerden waren er ook personen die lieten merken dat ze bang waren om een open en eerlijk antwoord te geven. Ook familie en vrienden die hen vergezelden waren bang. Ze waarschuwden mompelend en non-verbaal om niet te veel te zeggen. Ook wij zijn voorzichtig met wat we zeggen en hoe we iets zeggen. Neem politici. Negatieve of aanvallende woorden herhalen ze niet of vervangen ze door minder beladen woorden. Veel kiezers ergeren zich hieraan. Zij willen een emotionele reactie waar ze zich tegen af kunnen zetten of waar ze mee in kunnen stemmen. Reageren op iemands emotionele reactie kost namelijk minder moeite dan een onderwerp van alle kanten beschouwen en analyseren. Wat ze niet beseffen is dat ze door te reageren en niet zelfstandig te ageren boven op de glijbaan staan van gemakzucht naar angst.

Zie ook:
emotionele gemakzucht
beschaving
Hoe waar is de waarheid?
actief en reactief
liegen en bedriegen

een goed gevoel

Hoe vaak zal er over een beslissing zijn gezegd ‘Ik heb er een goed gevoel over.’ Alsof de beslissing goedkeuring vindt in iets metafysisch, bovennatuurlijks. Wat we een goed gevoel noemen kan echter ook een natuurlijk aards gevoel zijn, zoals: het fysieke gevoel van opwinding omdat een beslissing ‘op je lijf lijkt geschreven’ of het gevoel van opluchting en kracht omdat ‘je een knoop hebt doorgehakt’. Gevoelens die soms vrij komen wanneer je met je denken een grens hebt bereikt. Terwijl ik dit schrijf besef ik dat ‘een goed gevoel’ soms bovennatuurlijk lijkt door het voorspellende karakter en het geruststellende gevoel ‘het is goed zo’. Verschijnselen die soms optreden in de aanloop naar het bevrijdende en verhelderende weten en voelen van een spirituele ervaring.

Zie ook:
enthousiast
naar je gevoel luisteren

Dit was de vijfde van zeven geselecteerde columns in de categorie intuïtie en onderbuikgevoel.

  1. intuïtie
  2. onderbuikgevoel
  3. zo voel ik dat
  4. mijn gevoel zegt me ..
  5. een goed gevoel
  6. het is goed zo
  7. dicht bij mezelf

Dit was de dertiende van een selectie van vijftien columns over zelfreflectie en zelfkritiek

  1. als ik god was
  2. ken uzelf
  3. zelfreflectie
  4. zelfkritiek
  5. Socrates
  6. culturele erfenis
  7. zij gaan de confrontatie met zichzelf uit de weg
  8. Mein Kampf
  9. lone wolves
  10. scientology
  11. opgeslokt door een sekte
  12. emotioneel zelfonderzoek
  13. een goed gevoel
  14. de kunst van het denken
  15. vrije meningsuiting

behoefte

Je hebt allemaal wel eens behoefte aan tederheid, hartstocht, bescherming, troost, erkenning, waardering en interesse. Soms verwacht je dat anderen je behoefte kennen en er ongevraagd invulling aan geven. Wanneer ze dat niet doen is de kans groot dat je op een emotionele glijbaan belandt van teleurstelling, wrok, verdriet en miskenning. Wil je dit voorkomen? Herken en erken dan je behoeften en laat ze los. Verlang en streef er niet naar. Wat je zoekt zijn de vanzelfsprekende uitingen van liefde die je als mens geeft en ontvangt.

Zie ook:
de liefde overwint alles
verborgen achter ..
conflicten
goede bedoelingen

circulaire informatieversterker

Je hersenen leggen positieve en negatieve ervaringen vast in je geheugen zodat je ze later kunt gebruiken. Ik besefte dit vandaag toen ik nadacht over iets wat ik moest repareren. De gedachte aan wat er moest gebeuren wekte negatieve gevoelens in me op. Ik liet dit tot me doordringen en besefte dat ik een dergelijke klus al eens eerder had gehad en dat deze toen mis was gegaan. Ik richtte me op de gevoelens die ik destijds had, zag ze onder ogen en begon onbelast aan de nieuwe klus. Had ik de gevoelens niet herkend en erkend dan waren ze blijven opspelen. Dit gebeurt vaker, dat negatieve gevoelens en de ermee gepaard gaande gedachten zich blijven herhalen totdat je ze herkent en erkent. Het verklaart waarom complotdenkers als Poetin vasthouden aan gedachten die feitelijk onwaar zijn. De enige manier voor hem om ze los te laten is door zijn angst en eigenwaan onder ogen te zien. De kans dat hij dat zal doen is klein. Hij heeft zichzelf namelijk opgesloten in een eindeloze informatieloop, een circulaire informatieversterker die wordt gevoed door zijn eigen propagandamachine.

Zie ook:
spiritualiteit en de hersenen
repeterende ellende
circulaire deeltjesversneller

1 2 3 4 34