Categorie: cultuur *

Cultuur, we zijn ermee omringd en ervan doordrongen. Misschien is dit de reden waarom we er zo weinig bij stilstaan wanneer we het over onszelf hebben. Lees eerst de columns cultuur relativisme en cultuur.

Vervolg je ontdekkingsreis met de eerste van zeven columns over de Nederlandse cultuur: 1. spaarzaamheid

Zie ook de categorieën genen omgeving en gedrag, beschaving en persoonlijke ontwikkeling.

afspraak is afspraak

Zonder communicatie en communicatiemiddelen zouden we onze kennis niet kunnen overdragen aan elkaar en aan volgende generaties. De kennis over onze omgang met elkaar ligt bijvoorbeeld vast in de grondwet en in de daarop aansluitende wetten en regels. Voor een niet onbelangrijk deel ligt ze ook vast in waarden en normen die we uiten in gezegdes als:

afspraak is afspraak – zorg dat je op tijd bent – zorg dat je het goed regelt – let op dat je niet teveel uitgeeft – draai er niet omheen, zeg wat je te zeggen hebt – kun je niet of wil je niet – dat beslis ik zelf wel – eigen schuld, dikke bult – je leeft niet alleen om te werken, je werkt ook om te leven – het leven is geven en nemen – houd rekening met elkaar – laten we het gezellig houden – we zijn allemaal gelijk, jij bent niet meer dan ik – doe maar gewoon dan doe je al gek genoeg

Gezegdes als deze zijn diep in onze Nederlandse aard doorgedrongen. We zijn ermee opgevoed. Zonder de waarden en normen die ze vertolken zouden we maatschappelijk en zakelijk niet zo succesvol zijn. Dit succes is niet vanzelfsprekend. We kunnen het kwijt raken. Zo zullen veel gezegdes hun waarde verliezen wanneer het Nederlands niet meer de voertaal is. Wanneer het niet meer een levende taal is met een eigen sociaal-filosofische erfenis.

Zie ook:
communicatiewaarden
1. spaarzaamheid
1648 – 1848
normen

gender revolutie

Er is sinds het einde van de jaren zestig, begin jaren zeventig een stille revolutie aan de gang die begon met het gevoel van onbeperkte vrijheid, liefde en creativiteit in de flower power beweging en eindigde in een strijd voor individuele rechten. Homoseksuelen die het recht opeisten voor het openlijk beleven van hun seksuele identiteit en ‘Dolle Mina’s’ die streden voor het recht op ‘baas in eigen buik’. De strijd verbreedde zich in de afgelopen decennia naar een gender revolutie, een strijd voor een eigen seksuele én culturele identiteit. Deze gender revolutie lijkt op een keerpunt te staan. Ze heeft haar plaats in de westerse wereld veroverd via discussies in de media en via het naar buiten treden van lesbiennes, homo’s, biseksuelen en transgenders in de film- en entertainmentindustrie. Maar net als bij andere culturele revoluties wordt ook nu de keerzijde van het revolutionair succes zichtbaar. De oorspronkelijke activisten voeren strijd over te hanteren woorden en begrippen terwijl conservatieve partijen proberen om met nieuwe wetten hun traditionele waarden en normen veilig te stellen.

Zie ook:
hij en zij
ethisch reveil
het roze schaap
smeltkroes
verlichting 2.0

Dit was de negende van tien geselecteerde columns in de categorie seksualiteit.

  1. betekenis seksualiteit
  2. Wat is het nut van seks?
  3. seks en liefde
  4. intieme en hartstochtelijke seks
  5. knuffelen en neuken
  6. jezelf geven en overgeven
  7. ik hou van je
  8. religieus kordon
  9. gender revolutie
  10. seksstress

identiteitsontwikkeling

De vorming van je identiteit begint bij de liefde van je ouders. Zij zijn belangrijk voor je gevoel van zekerheid en zelfvertrouwen. Laag voor laag groeit vervolgens je identiteit met je genderidentiteit, sociale identiteit, culturele identiteit en de identiteit die het gevolg is van de keuzes die je maakt in je leven. Keuzes die in sterke mate worden bepaald door de mogelijkheden van je omgeving. Dit roept een vraag bij me op: Heb ik een eigen identiteit of ben ik een kloon van mijn omgeving? Om de vraag te kunnen beantwoorden heb ik gedaan wat het woord identiteitsontwikkeling aangeeft. Ik liet de afzonderlijke lagen van mijn identiteit los door ze in alle rust te beschouwen. Op het moment dat ik alle lagen was gepasseerd besefte ik dat ik niet anders ben dan de mensen om mij heen. Ik ben hetzelfde als zij en tegelijkertijd toch ook nog dezelfde persoon die ik altijd al was.

Zie ook:
identiteit
kernwaarden in de opvoeding

ontstaan en groei van de vrije wil

Er zijn drie factoren die bepalen wie je bent en wat je doet: genetische aanleg (zoals introvert of extravert), omgeving (zoals opvoeding en cultuur) en vrije wil. Veel neurobiologen denken dat de vrije wil niet bestaat. Volgens hen zijn de keuzes die we maken te herleiden naar aanleg en omgeving. Zelf denk ik dat ieder mens in potentie een vrije wil heeft maar dat maar weinig mensen er maximaal gebruik van maken. De vrije wil groeit in de prefrontale cortex waar je bewust besluiten neemt op grond van een rationele weging van processen in je hersenen zoals emoties en van informatie uit je omgeving. In plaats van zelfreflectie en zelfkritiek kiest een grote groep mensen voor een minder inspannende weg. Zij laten zich instinctief leiden door de onbewuste processen in de hersenen en door de omgeving.

Zie ook:
spiritualiteit en de hersenen
zelfbewustzijn
Wat blijft er van mij over?
cogito ergo sum
entropie en homeostase

teleurgesteld in de mens

Ik voel me teleurgesteld in de mens. Alle hoopvolle verwachtingen die ik in mijn jeugd had over vrede en verantwoord leven zijn niet uitgekomen. Ondanks onze techniek en cultuur zijn we roofdieren die worden geleid door machtshonger, hebzucht en moordzucht. We zijn zelfs erger dan roofdieren. We jagen op elkaar. We zijn een van de meest bedreigde en bedreigende diersoorten op aarde. Niet alleen omdat we elkaar met gesofisticeerde wapens vermoorden maar ook omdat we elkaar fysiek en geestelijk verstikken met onze overconsumptie en digitale technieken. Terwijl ik hierover nadenk begin ik te glimlachen. We zijn zo betrekkelijk. Er zijn in de loop van de tijd al zoveel levensvormen verschenen en verdwenen. Waarom zou het met ons anders gaan?

Zie ook:
het einde der tijden
the downfall of the fittest
Ten onder aan ons succes?
klimaatverandering
bewustzijn en besef
primitief

Dit was de negentiende van vijfentwintig geselecteerde columns in de categorie geweld.

  1. natuurlijk geweld
  2. het kwaad in ons
  3. zekerheid en continuïteit
  4. jongensdroom
  5. de ultieme kick
  6. making a serial killer
  7. de verslavende kick van geweld
  8. olifanteneffect
  9. woede en haat
  10. wraakgevoel
  11. eerwraak
  12. de mannen cocktail
  13. verborgen kracht
  14. gewoon omdat het kan
  15. collectief geweld
  16. sektarisch geweld
  17. fanatieke doodsdrift
  18. doodgewoon
  19. teleurgesteld in de mens
  20. intieme en hartstochtelijke seks
  21. genocide
  22. mechanisch geweld
  23. zestig jaar later
  24. gerechtvaardigd geweld
  25. een mens zijn zin, is een ..

seksuele rijpheid

Ik heb moeite met de MeToo discussie. Laat ik vooropstellen dat ik als slachtoffer van seksueel misbruik fel tegenstander ben van iedere vorm van machtsmisbruik. Waar ik moeite mee heb is dat er een cultuur van preutsheid dreigt te ontstaan. De mens is het product van een evolutionair proces waarin het tonen van seksuele rijpheid nuttig was. Het vergrootte de kans op voldoende en gezond nageslacht. Mannen toonden hun seksuele potentie door hun kracht te tonen, vrouwen door hun lichamelijke vruchtbaarheid te accentueren. Dit leidde tot symbolen en rituelen waarin de potentie en vruchtbaarheid werden uitvergroot. Dit doen we nog altijd. In onze tijd laten mannen met trots hun torso zien en sommigen laten in plaats van peniskokers penisplaatjes zien. Vrouwen tonen hun seksuele rijpheid met borst- en bilvergrotingen. Natuurlijk dient er discussie te zijn of bepaalde vormen niet hun doel voorbij schieten en of er geen sprake is van ongewenste opdringerigheid. Maar het afkappen van seksuele symboliek of ritueel zal niet alleen een verarming betekenen voor de omgang tussen mannen en vrouwen maar zal uiteindelijk ook de kans op nageslacht verkleinen.

Zie ook:
het recht van de ..
natuur en cultuur
online gevaar

Chinese lankmoedigheid

Om inzicht te krijgen in de Chinese lankmoedigheid, het vermogen van de bevolking om onderdrukking geduldig te verdragen zonder vragen te stellen en zonder kwaad te worden, moet je iets weten van de Chinese geschiedenis. China was van 1989 v.Chr. tot 221 v.Chr. verdeeld in onafhankelijke vorstendommen. Vanaf 221 v.Chr. tot aan de communistische revolutie werden deze vorstendommen door verschillende keizers samengevoegd tot één groot rijk. Een rijk van rangen en standen met aan het hoofd een absoluut heerser en daaronder een brede laag ondergeschikten en lijfeigenen. In 1912 deed de laatste keizer afstand van de troon.

Na een revolutionaire periode vanaf 1912 kwam in 1949 de communistische leider Mao aan de macht. In 1978 werd hij opgevolgd door Deng Xiaoping die de economie hervormde. Dit was nodig na het debacle van het centraal aangestuurde economische plan van Mao ‘de grote sprong voorwaarts’ en de daaropvolgende ‘culturele revolutie’. De ronduit stompzinnige opdrachten, die massaal werden uitgevoerd, veroorzaakten een hongersnood met tussen de 25 en 45 miljoen doden. Vanaf 2018 is Xi Jinping de absolute heerser van China. Hij is bekend om de strijd tegen corruptie, de digitale onderdrukking van de bevolking en zijn streven om van China een economische en militaire wereldmacht te maken.

Naast absolute leiders heeft China drie invloedrijke wijsgeren gekend: Lau-Tse 604-507 v.Chr., Confucius 551-479 v.Chr. en Boeddha 450-370 v.Chr. Lau-Tse gaf met semantische paradoxen, zoals ‘Tau is eeuwig niet-doende en toch is er niets, dat het niet doet.’ inzicht in de spirituele bron van alle tegenstellingen in de wereld, zoals goed en kwaad, mooi en lelijk. Je ontdekt deze bron door onthecht te handelen. Confucius was vooral een moreel adviseur en leraar. Hij benadrukte het belang van respect en solidariteit binnen de familie en binnen de samenleving. Deze deugden waren volgens hem belangrijk voor stabiliteit en continuïteit. Boeddha gaf inzicht in de oorzaak van het menselijk lijden en hoe je hiermee om kunt gaan. Lijden ontstaat door begeerte en gehechtheid aan voorspoed en tegenslag, vreugde en verdriet. Door inzicht in de oorzaak en er onthecht en met mededogen mee om te gaan bevrijd je jezelf van het lijden.

Gelet op de geschiedenis van gedwongen arbeid is de inzet waarmee Chinezen de huidige economische vrijheid omarmen niet vreemd. Ook de angst om zich te verzetten tegen een totalitaire macht is verklaarbaar vanuit de geschiedenis. De lankmoedigheid is te verklaren vanuit de spirituele en sociaal-filosofische erfenis. Spiritueel de opvatting dat het leven lijden is en dat leven en dood, vreugde en verdriet elkaar afwisselen zonder dat je daar als mens wezenlijk iets aan kunt veranderen. Sociaal-filosofisch de opvatting dat je gezichtsverlies van jezelf en van anderen dient te vermijden en dat het collectief belangrijker is dan het individu.

Zolang de Chinese bevolking een economisch toekomstperspectief heeft en de financiële vruchten van haar arbeid plukt zal ze lankmoedig blijven. Pas wanneer de economische groei tot stilstand komt zal de lankmoedigheid verdwijnen. Dit zal een wereldwijde ramp veroorzaken. Het Chinese regime zal, om haar macht te behouden, met geweld en desinformatie de ingehouden woede van de bevolking gebruiken om andere landen economisch en militair te veroveren. Dit gebeurt nu al in Tibet, Xinjiang en Hongkong. Je hoeft maar naar Poetin te kijken om te weten wat dit zal betekenen voor de omringende landen en voor de rest van de wereld.

Zie ook:
het China van Xi Jinping
China en Europa
de nieuwe kolonisatoren
confucianisme
Boeddha
berusting
anonieme overlevers
geplet door de kudde
levenswiel
de confrontatie uit de weg gaan

1 2 3 8