Veel van onze gedachten komen voort uit emoties. Gedachten en emoties houden elkaar vervolgens in stand en versterken elkaar. Om dit proces te doorbreken dien je niet alleen je gedachten vragenderwijs te doorgronden maar dien je ook de onderliggende emoties te herkennen en erkennen.
Bij een gevaar of onbekende gebeurtenis/situatie reageert je lichaam met angst. Dit roept een van de volgende drie emoties op: vechten (boosheid, woede, agressie), vluchten (verstarren, wegrennen, walging, verdriet) en verbinden (liefde, vertrouwen, collectivisme, schaamte, spijt, berouw). De derde primaire emotie ‘verbinden’ helpt je niet alleen om bij acuut gevaar de steun van anderen te krijgen maar vergroot ook je overlevingskansen op lange termijn (voortplanting).
Naast angst en de daaraan gekoppelde emoties kent de mens nog twee andere basis emoties. De eerste is nieuwsgierigheid (hoop, verbazing, verwondering). Ze helpt je om de wereld te verkennen en nieuwe overlevingskansen te ontdekken. De tweede emotie is genot (fysieke bevrediging, euforie). Zij beloont positieve interacties met de omgeving en motiveert je om verder te gaan.
Herken welke emotie achter een gedachte schuil gaat en richt je aandacht niet-reactief op de plaats in je lichaam waar je deze emotie voelt. Bijvoorbeeld in je buik, borst, armen, benen of gezicht. Voel het fysieke effect van de emotie: benauwdheid, druk, steken, trillingen, huilen enz. Houd je aandacht hier niet-reactief op gericht en blijf rustig ademhalen totdat het gevoel wegebt. Meestal heb je aan enkele minuten genoeg. Soms moet je dit in de loop van de tijd herhalen.
Dit was de twaalfde van een selectie van vijftien columns over zelfreflectie en zelfkritiek
- als ik god was
- ken uzelf
- zelfreflectie
- zelfkritiek
- Socrates
- culturele erfenis
- zij gaan de confrontatie met zichzelf uit de weg
- Mein Kampf
- lone wolves
- scientology
- opgeslokt door een sekte
- emotioneel zelfonderzoek
- een goed gevoel
- de kunst van het denken
- vrije meningsuiting
