Categorie: beschaving

Beschaving komt van het woord schaven. Je schaaft wat ruw, onbewerkt is. De betekenis van beschaafd is ‘welopgevoed, welgemanierd’ . De betekenis van het voorvoegsel wel- is ‘opgevoed in overeenstemming met de maatschappelijke  culturele normen en waarden’.

Zie ook de categorieën cultuur en einde van een tijdperk.

rechts-extremisten

Een vraag die me al enkele dagen bezighoudt: Waarom wordt iemand in een democratisch land rechts-extremist? Ik denk bij rechts-extremisten niet alleen aan agressievelingen in de kring van nationalisten en racisten maar ook aan de (semi)intellectuelen die hen politieke rugdekking geven. Waarom vallen ze vluchtelingen en de democratische rechtsstaat aan? Is het angst om door een groeiende groep vluchtelingen tot derderangs burgers te worden gedegradeerd? Wantrouwen ze de democratische overheid omdat ze geen grip hebben op het complexe proces van overleggen, compromissen sluiten en regelgeving? Kunnen ze niet of willen ze zich hier niet in verdiepen? Kiezen ze misschien uit gemakzucht voor de eenvoud van orde en gezag, verankerd in nationalistische gevoelens en (religieuze) tradities? Beseffen ze niet dat dit hen zal opzadelen met een alleenheerser die hen als een sekteleider zal manipuleren, isoleren, onderdrukken en hen van hun vrijheid zal beroven? Of denken ze dat dit hen niet zal overkomen omdat ze bij de winnaars van de door hen in gang gezette strijd zullen horen? Is dat hun drijfveer? Machtswellust?

Zie ook:
ongebonden
anarchist
politiek radicalisme
radicalisering
de kans dat je radicaliseert
de ondergang van onze democratie
democratische waarden en voorwaarden

Mein Kampf

Ik heb me de afgelopen dagen verdiept in het in 1925 gepubliceerde boek Mein Kampf van Adolf Hitler. Een autobiografisch manifest waarin hij zijn politieke standpunten presenteert. Wanneer je verder kijkt dan de zelfverheerlijking en de subjectieve argumenten dan blijkt hij heel open te zijn over zijn racistische en fascistische motieven. Volgens hem was de nederlaag van de Duitsers in de eerste wereldoorlog veroorzaakt door het verraad van leugenachtige Joden en van marxisten. Zijn oplossing was het recht van de sterkste. Eén leider en een raciaal zuiver arisch volk dat bereid was te vechten voor meer leefruimte in Oost-Europa. Je hoeft niet veel moeite te doen om te zien hoe nu, honderd jaar later, racisme en fascisme opnieuw de politiek bepalen. Wanneer de Duitsers tussen 1923 en 1933 minder lichtvaardig waren omgesprongen met de beschikbare informatie dan hadden we daar misschien iets van geleerd en zouden we nu anders reageren.

Zie ook:
storytelling
Chamberlain
Hitlers opvolger
de nieuwe fascisten
de geschiedenis herhaalt zich
discriminatie en racisme
Zet de Islam aan tot haat?
genocide
gluiperds

Dit was de achtste van een selectie van vijftien columns over zelfreflectie en zelfkritiek

  1. als ik god was
  2. ken uzelf
  3. zelfreflectie
  4. zelfkritiek
  5. Socrates
  6. culturele erfenis
  7. zij gaan de confrontatie met zichzelf uit de weg
  8. Mein Kampf
  9. lone wolves
  10. scientology
  11. opgeslokt door een sekte
  12. emotioneel zelfonderzoek
  13. een goed gevoel
  14. de kunst van het denken
  15. vrije meningsuiting

woede en haat

Bij dictators moet ik vaak denken aan Hitler en zijn vazallen. Aan mannetjes op zoek naar genoegdoening en erkenning omdat ze zich buitengesloten voelen en in hun eer aangetast. Losers met een zichzelf overschattend ego die hun woede omzetten in haat. In aan walging grenzende afkeer voor andersoortig gedrag en in verbeten vijandigheid jegens hen die dit gedrag vertonen. In hun streven naar genoegdoening en erkenning betrekken ze anderen in hun haat door in de propaganda het gevoel van afschuw, wrok en venijn te verbeelden en van argumenten te voorzien. Dit leidt tot uitbarstingen van geweld waarmee ze hun macht en aanzien versterken. Geweld zoals in nazi Duitsland in de Kristallnacht van 9 op 10 november 1938.

Zie ook:
erkenning en waardering
eergevoel
genoegdoening
integratieproces

Dit was de negende van vijfentwintig geselecteerde columns in de categorie geweld.

  1. natuurlijk geweld
  2. het kwaad in ons
  3. zekerheid en continuïteit
  4. jongensdroom
  5. de ultieme kick
  6. making a serial killer
  7. de verslavende kick van geweld
  8. olifanteneffect
  9. woede en haat
  10. wraakgevoel
  11. eerwraak
  12. de mannen cocktail
  13. verborgen kracht
  14. gewoon omdat het kan
  15. collectief geweld
  16. sektarisch geweld
  17. fanatieke doodsdrift
  18. doodgewoon
  19. teleurgesteld in de mens
  20. intieme en hartstochtelijke seks
  21. genocide
  22. mechanisch geweld
  23. zestig jaar later
  24. gerechtvaardigd geweld
  25. een mens zijn zin, is een ..

sociale isolatie

Ik heb me de afgelopen week verdiept in de impact van de onderdrukking in Rusland en China. Wat mij bijblijft is de sociale isolatie. Families die zich van de buitenwereld afsluiten achter een muur van ‘zeg niets, val niet op, bemoei je nergens mee’. Een muur die is ontstaan door onderling verraad en door de angst om in het vizier te komen van de onderdrukkers. Op hun beurt versterken de onderdrukkers de muur door in de propaganda een nationale identiteit te creëren die is gebaseerd op eigenwaan en vreemdelingenhaat.

Zie ook: zeventig jaar later

geen oorlog zonder geweld

Plotseling besef ik dat ik er altijd van uit ben gegaan dat iedere oorlog een schone oorlog kan zijn. Alsof bommen alleen de vijand doden. Alsof er geen onschuldige burgers worden gemarteld en vermoord. Hoe naïef was ik. Hoe verblind door het idee dat we met onze beschaving een vuile oorlog konden voorkomen. Door de oorlog in Oekraïne dringt de werkelijkheid tot me door ‘geen oorlog zonder geweld’. Geen oorlog ook zonder wreed en gewetenloos geweld. Het lijden dat door het geweld ontstaat maakt me verdrietig. Ik sta stil, zie het verdriet in en onder ogen en besef dat het leven niet zonder goed en kwaad kan. Dit inzicht voert me voorbij mijn verdriet. Bevrijd van het verdriet richt ik me op de scheppingskracht in het kloppend hart van goed en kwaad.

Zie ook:
recht
kracht
in de ogen en onder ogen zien
sag mir wo die Blumen sind

anonieme overlevers

Ik besef opeens hoe vaak mijn aandacht is gericht op de opstandelingen en vluchtelingen in dictatoriaal geleide landen als Rusland en China en bijna nooit op de anonieme overlevers. De miljoenen mensen die zich voortdurend afvragen hoe ze zich moeten gedragen om geen collaborateur of slachtoffer te worden van het regiem. Overlevers die zich richten op de liefde en zorg voor hun gezin en contacten met vreemden uit de weg gaan. Onbekenden die ze op straat tegenkomen groeten ze niet omdat een glimlach kan worden uitgelegd als steun voor een opstandeling. Thuis durven ze zich niet kritisch uit te spreken over het regiem omdat ‘muren oren hebben’ en kinderen het zouden kunnen doorvertellen.

Zie ook:
zestig jaar later
Wat zou ik doen?
van kwaad tot erger
aanpassingsvermogen
op zoek naar rust
Chinese lankmoedigheid
geplet door de kudde
een leven van hard werken
Zo kun je toch niet gelukkig zijn!

Hitlers opvolger

Nazi Duitsland heeft de norm gezet voor het fascisme in de eenentwintigste eeuw. Kenmerken van dit fascisme zijn: Een absolute alleenheerser die zich politiek en juridisch niet hoeft te verantwoorden; die omringd wordt door jaknikkers, geheime diensten en speciale legereenheden; die een nationalistische en racistische ideologie heeft welke door middel van censuur, propaganda en indoctrinatie wordt verspreid; die met niets en niemand ontziend geweld tegenstanders en tot vijand verklaarde groepen onderdrukt en die een wereldmacht probeert te creëren door middel van oorlogen waarin militairen en burgers rücksichtslos worden opgeofferd.

Hitler was in de twintigste eeuw de absolute alleenheerser in West Europa. De Spanjaard Franco en de Italiaan Mussolini waren de mindere ‘goden’ van het fascisme. Zij verleenden Hitler hand- en spandiensten. Wereldwijd vindt er momenteel een opleving plaats van het fascisme. Hoofdrolspelers zijn Poetin en Xi Jinping. De mindere goden zijn tot nu toe Kim Jung Un, Trump en de vele collaborateurs en jaknikkers in de conservatieve kweekvijver van populisten, intellectuele wauwelaars en complotdenkers. De vraag is: Wie wordt de opvolger van Hitler? Welke absolute alleenheersers zullen een alliantie met elkaar aangaan? Wie zal hen hand- en spandiensten verlenen? Zullen de democratische krachten in de wereld ook nu weer de handen in elkaar slaan en het fascisme verslaan?

Zie ook:
Mein Kampf
discriminatie en racisme
de nieuwe kolonisatoren
in de fuik van de macht

1 2 3 9