Categorie: leven in onderdrukking

Op dit blog schrijf ik regelmatig over de geestelijke en emotionele druk die we onszelf opleggen. In deze categorie vind je columns over leven in landen met maatschappelijke en politieke onderdrukking.

Zie ook de categorieën machteloos, druk en vreemdeling vluchteling.

rechts-extremisten

Een vraag die me al enkele dagen bezighoudt: Waarom wordt iemand in een democratisch land rechts-extremist? Ik denk bij rechts-extremisten niet alleen aan agressievelingen in de kring van nationalisten en racisten maar ook aan de (semi)intellectuelen die hen politieke rugdekking geven. Waarom vallen ze vluchtelingen en de democratische rechtsstaat aan? Is het angst om door een groeiende groep vluchtelingen tot derderangs burgers te worden gedegradeerd? Wantrouwen ze de democratische overheid omdat ze geen grip hebben op het complexe proces van overleggen, compromissen sluiten en regelgeving? Kunnen ze niet of willen ze zich hier niet in verdiepen? Kiezen ze misschien uit gemakzucht voor de eenvoud van orde en gezag, verankerd in nationalistische gevoelens en (religieuze) tradities? Beseffen ze niet dat dit hen zal opzadelen met een alleenheerser die hen als een sekteleider zal manipuleren, isoleren, onderdrukken en hen van hun vrijheid zal beroven? Of denken ze dat dit hen niet zal overkomen omdat ze bij de winnaars van de door hen in gang gezette strijd zullen horen? Is dat hun drijfveer? Machtswellust?

Zie ook:
ongebonden
anarchist
politiek radicalisme
radicalisering
de kans dat je radicaliseert
de ondergang van onze democratie
democratische waarden en voorwaarden

terreur

Er is geweld in films dat ik verdraag en geweld waar ik moeite mee heb. Waar ik moeite mee heb is terreur. Films waarin psychopaten hun slachtoffers misleiden, martelen en vermoorden. Terreur tref je niet alleen aan in films maar ook in landen die geregeerd worden door dictatoriale regiems. Wanneer ik denk aan wat een film met mij doet dan kan ik me een beetje voorstellen wat staatsterreur doet met de mensen in die landen. Alleen al de angst en continue spanning omdat ze niet weten wie de terroristen zijn en wie de volgende slachtoffers! Een film kan ik uitzetten. Zij kunnen de film waarin ze leven niet uitzetten.

Zie ook:
mijn baas is een psychopaat
filmgeweld
angst voor aanslagen
ideologisch geweld
de godsdienst gruwel
lijdensdrieluik
de waarde van een mensenleven

van gemakzucht naar angst

Ik heb meerdere interviews gezien van Russische vloggers die aan voorbijgangers op straat hun mening vroegen over politiek getinte onderwerpen. Naast degenen die afwerend reageerden waren er ook personen die lieten merken dat ze bang waren om een open en eerlijk antwoord te geven. Ook familie en vrienden die hen vergezelden waren bang. Ze waarschuwden mompelend en non-verbaal om niet te veel te zeggen. Ook wij zijn voorzichtig met wat we zeggen en hoe we iets zeggen. Neem politici. Negatieve of aanvallende woorden herhalen ze niet of vervangen ze door minder beladen woorden. Veel kiezers ergeren zich hieraan. Zij willen een emotionele reactie waar ze zich tegen af kunnen zetten of waar ze mee in kunnen stemmen. Reageren op iemands emotionele reactie kost namelijk minder moeite dan een onderwerp van alle kanten beschouwen en analyseren. Wat ze niet beseffen is dat ze door te reageren en niet zelfstandig te ageren boven op de glijbaan staan van gemakzucht naar angst.

Zie ook:
emotionele gemakzucht
beschaving
Hoe waar is de waarheid?
actief en reactief
liegen en bedriegen

sociale isolatie

Ik heb me de afgelopen week verdiept in de impact van de onderdrukking in Rusland en China. Wat mij bijblijft is de sociale isolatie. Families die zich van de buitenwereld afsluiten achter een muur van ‘zeg niets, val niet op, bemoei je nergens mee’. Een muur die is ontstaan door onderling verraad en door de angst om in het vizier te komen van de onderdrukkers. Op hun beurt versterken de onderdrukkers de muur door in de propaganda een nationale identiteit te creëren die is gebaseerd op eigenwaan en vreemdelingenhaat.

Zie ook: zeventig jaar later

anonieme overlevers

Ik besef opeens hoe vaak mijn aandacht is gericht op de opstandelingen en vluchtelingen in dictatoriaal geleide landen als Rusland en China en bijna nooit op de anonieme overlevers. De miljoenen mensen die zich voortdurend afvragen hoe ze zich moeten gedragen om geen collaborateur of slachtoffer te worden van het regiem. Overlevers die zich richten op de liefde en zorg voor hun gezin en contacten met vreemden uit de weg gaan. Onbekenden die ze op straat tegenkomen groeten ze niet omdat een glimlach kan worden uitgelegd als steun voor een opstandeling. Thuis durven ze zich niet kritisch uit te spreken over het regiem omdat ‘muren oren hebben’ en kinderen het zouden kunnen doorvertellen.

Zie ook:
zestig jaar later
Wat zou ik doen?
van kwaad tot erger
aanpassingsvermogen
op zoek naar rust
Chinese lankmoedigheid
geplet door de kudde
een leven van hard werken
Zo kun je toch niet gelukkig zijn!

een leven van hard werken

Ik krijg steeds meer respect voor de mensen die dagelijks keihard moeten werken om te kunnen overleven. Een strijd om het bestaan waarbij ze nooit over het zelfvertrouwen zullen beschikken dat is gebaseerd op zekerheid en continuïteit. Harde werkers die in hun uitzichtloze strijd om het bestaan niet de tijd en rust vinden om te reflecteren op hun situatie en op het leven. Die machteloos moeten toezien hoe het leven hen fysiek en emotioneel uitput. Ik hoop dat zij op de bodem van de uitputting alsnog de zin van het bestaan zullen ervaren.

Zie ook:
tegen de bierkaai vechten
bevoorrecht
episch verhaal
berusting
anonieme overlevers
Zo kun je toch niet gelukkig zijn!
zekerheid en continuïteit

Chinese lankmoedigheid

Om inzicht te krijgen in de Chinese lankmoedigheid, het vermogen van de bevolking om onderdrukking geduldig te verdragen zonder vragen te stellen en zonder kwaad te worden, moet je iets weten van de Chinese geschiedenis. China was van 1989 v.Chr. tot 221 v.Chr. verdeeld in onafhankelijke vorstendommen. Vanaf 221 v.Chr. tot aan de communistische revolutie werden deze vorstendommen door verschillende keizers samengevoegd tot één groot rijk. Een rijk van rangen en standen met aan het hoofd een absoluut heerser en daaronder een brede laag ondergeschikten en lijfeigenen. In 1912 deed de laatste keizer afstand van de troon.

Na een revolutionaire periode vanaf 1912 kwam in 1949 de communistische leider Mao aan de macht. In 1978 werd hij opgevolgd door Deng Xiaoping die de economie hervormde. Dit was nodig na het debacle van het centraal aangestuurde economische plan van Mao ‘de grote sprong voorwaarts’ en de daaropvolgende ‘culturele revolutie’. De ronduit stompzinnige opdrachten, die massaal werden uitgevoerd, veroorzaakten een hongersnood met tussen de 25 en 45 miljoen doden. Vanaf 2018 is Xi Jinping de absolute heerser van China. Hij is bekend om de strijd tegen corruptie, de digitale onderdrukking van de bevolking en zijn streven om van China een economische en militaire wereldmacht te maken.

Naast absolute leiders heeft China drie invloedrijke wijsgeren gekend: Lau-Tse 604-507 v.Chr., Confucius 551-479 v.Chr. en Boeddha 450-370 v.Chr. Lau-Tse gaf met semantische paradoxen, zoals ‘Tau is eeuwig niet-doende en toch is er niets, dat het niet doet.’ inzicht in de spirituele bron van alle tegenstellingen in de wereld, zoals goed en kwaad, mooi en lelijk. Je ontdekt deze bron door onthecht te handelen. Confucius was vooral een moreel adviseur en leraar. Hij benadrukte het belang van respect en solidariteit binnen de familie en binnen de samenleving. Deze deugden waren volgens hem belangrijk voor stabiliteit en continuïteit. Boeddha gaf inzicht in de oorzaak van het menselijk lijden en hoe je hiermee om kunt gaan. Lijden ontstaat door begeerte en gehechtheid aan voorspoed en tegenslag, vreugde en verdriet. Door inzicht in de oorzaak en er onthecht en met mededogen mee om te gaan bevrijd je jezelf van het lijden.

Gelet op de geschiedenis van gedwongen arbeid is de inzet waarmee Chinezen de huidige economische vrijheid omarmen niet vreemd. Ook de angst om zich te verzetten tegen een totalitaire macht is verklaarbaar vanuit de geschiedenis. De lankmoedigheid is te verklaren vanuit de spirituele en sociaal-filosofische erfenis. Spiritueel de opvatting dat het leven lijden is en dat leven en dood, vreugde en verdriet elkaar afwisselen zonder dat je daar als mens wezenlijk iets aan kunt veranderen. Sociaal-filosofisch de opvatting dat je gezichtsverlies van jezelf en van anderen dient te vermijden en dat het collectief belangrijker is dan het individu.

Zolang de Chinese bevolking een economisch toekomstperspectief heeft en de financiële vruchten van haar arbeid plukt zal ze lankmoedig blijven. Pas wanneer de economische groei tot stilstand komt zal de lankmoedigheid verdwijnen. Dit zal een wereldwijde ramp veroorzaken. Het Chinese regime zal, om haar macht te behouden, met geweld en desinformatie de ingehouden woede van de bevolking gebruiken om andere landen economisch en militair te veroveren. Dit gebeurt nu al in Tibet, Xinjiang en Hongkong. Je hoeft maar naar Poetin te kijken om te weten wat dit zal betekenen voor de omringende landen en voor de rest van de wereld.

Zie ook:
het China van Xi Jinping
China en Europa
de nieuwe kolonisatoren
confucianisme
Boeddha
berusting
anonieme overlevers
geplet door de kudde
levenswiel
de confrontatie uit de weg gaan

1 2 3 4