Categorie: gerechtigheid

Gerechtigheid en rechtvaardigheid worden vaak in één adem genoemd. De betekenis van gerechtigheid is ‘in overeenstemming met beginselen in het recht’. De betekenis van rechtvaardigheid is algemener ‘redelijk, eerlijk’. Het is meer een gevoel. Lees eerst de columns gerechtigheid, eerlijk en rechtvaardig en rechtvaardigheidsgevoel.

Zie ook de categorieën: wraak en wrok en schuld en boete.

eerlijk en rechtvaardig

In ons gezin werd er in de periode voor Pasen gevast. Snoepjes die we kregen werden in een trommel bewaard en aan het einde van de vasten onder alle kinderen verdeeld. Ik herinner me nog goed hoe we met negen kinderen rondom de tafel zaten en kritisch toekeken hoe mijn vader de snoepjes in gelijkwaardige porties verdeelde. Een iets grotere toverbal stond bijvoorbeeld gelijk aan twee zuurtjes. Toen hij klaar was kreeg ieder kind een van de negen naast elkaar liggende stapels door een lootje te trekken. Alhoewel ik niet de toverbal had was het verdelen voor mijn gevoel eerlijk verlopen. Terwijl ik hieraan terugdenk besef ik dat ik een innerlijke meetlat hanteer om te bepalen of iets eerlijk is. Ik laat dit nog wat dieper tot me doordringen en besef dat de meetlat ook een belangrijke rol speelt in mijn gevoel van rechtvaardigheid. De oorspronkelijke betekenis van rechtvaardig is ‘een rechte vaart hebbend’. Terwijl ik hierbij stil sta krijg ik het beeld van een rechte lijn die in gelijkwaardige delen en verhoudingen is opgedeeld. Mijn gevoel van eerlijkheid en rechtvaardigheid is de vertaling van deze meetlat. Je kunt haar overal langs leggen, van de stapeltjes snoep tot aan de gulden snede in de kunst en onze opvattingen over gerechtigheid.

Zie ook:
rechtvaardigheidsgevoel
eerlijk
liegen en bedriegen
over de doden niets dan goeds

Dit was de eerste van een selectie van vijftien columns over rechtvaardigheid en recht.

zelfverkozen aanklagers

Ik erger me aan zelfverkozen aanklagers. Aan mensen die, wanneer ze horen dat iemand iets heeft misdaan, roepen ‘Dat zouden ze zwaarder moeten bestraffen!’ Willen ze delen in de sociale woede of zoeken ze aansluiting bij de groep brave burgers? Wanneer ze zeggen dat ze gerechtigheid willen dan erger ik me daar ook aan. Ze zeggen namelijk niet wat ze ermee bedoelen en tonen geen zelfreflectie en zelfkritiek.

Zie ook:
ik ook
wie zonder zonde is
zelfverkozen helden
maatschappelijke drijfjacht
spagaat

Dit was de vijfde van een selectie van vijftien columns over rechtvaardigheid en recht.

gerechtigheid

Ik heb moeite met mensen die op hoge toon gerechtigheid eisen. In veel gevallen willen ze niet dat er recht wordt gesproken maar willen wraak. Wraak waarvoor ze de verantwoordelijkheid proberen af te schuiven op een onafhankelijke partij, de rechterlijke macht. Een volledig onafhankelijke rechterlijke macht bestaat echter niet. De druk die de schreeuwers op de publieke opinie uitoefenen zet de onafhankelijkheid onder druk. Maar al te vaak is de rechterlijke macht bereid om onder druk van de publieke opinie een maximale straf op te leggen of om de grens van de wet op te zoeken om iemand te kunnen veroordelen. Dit gebeurt overal, ook in een democratische rechtsstaat. Wanneer je voor de rechtsstaat kiest, door gebruik te maken van haar voordelen, dan zet je de rechterlijke macht niet onder druk met haatdragende en opruiende retoriek maar gebruik je je kiesrecht.

Zie ook:
genoegdoening
rechtvaardigheidsgevoel
wraak

Dit was de zevende van een selectie van vijftien columns over rechtvaardigheid en recht.

rechtvaardigheidsgevoel

Waar komt ons rechtvaardigheidsgevoel vandaan? Komt het van god? Of komt het voort uit wraak ‘oog om oog, tand om tand’? Jouw pijn dient even groot te zijn als die je mij hebt aangedaan. Stel dat je rechtvaardigheidsgevoel voortkomt uit wraak, speel je dan niet met vuur door te zeggen dat je wraak van god komt? Door niet de volle verantwoordelijkheid voor je wraakgevoel te nemen loop je het risico dat het je spiritueel zal blokkeren.

Zie ook:
wraakgevoel
eerlijk en rechtvaardig
verharding
maak van je hart geen moordkuil
wie zonder zonde is
instant karma
gerechtigheid

kind van de rekening

Je bent het kind van de rekening wanneer je voor iets moet betalen waar anderen schuld aan hebben. Dit tast je rechtvaardigheidsgevoel aan. Bijvoorbeeld wanneer je als kind wordt afgerekend op de fouten van je ouders. De uitdrukking ‘kind van de rekening’ geldt ook wanneer je als kind iets hebt ‘misdaan’. Je reageert als kind niet altijd op de beste en meest wenselijke manier. Dit kan je, gelet op je leeftijd, niet worden verweten. Toch betalen velen er later een hoge prijs voor, ze worden er door familie en maatschappij met de nek op aangekeken en verstoten.

wie zonder zonde is

Sommige bijbelse uitspraken zijn meer dan geloofsdogma’s. Ze zijn een oproep tot zelfreflectie zoals de uitspraak: ‘Wie zonder zonde is werpe de eerste steen.’ Hoe vaak oordelen we niet over anderen terwijl we onszelf ernstiger hebben misdragen dan zij? Dit betekent niet dat we, ter bescherming van onszelf en van anderen, iemands gedrag niet mogen veroordelen. Wanneer de veroordeling echter een wraakoefening is of een totale veroordeling van de ander als mens dan remt dit je spirituele ontwikkeling. Om dit te voorkomen kun je beter eerst stilstaan bij je eigen fouten en beperkingen voordat je anderen verkettert alsof je een voor seksueel misbruik veroordeelde geestelijke bent die ontkent dat hij zich heeft misdragen.

Zie ook:
oordelen
onderzoek alles
rechtvaardigheidsgevoel
instant karma
zelfverkozen aanklagers

genoegdoening

Ik begrijp best dat je genoegdoening eist voor de schade die je door iemand hebt geleden. Wat ik niet begrijp is de woede en het venijn waarmee dit soms gebeurt. Nu zou je kunnen zeggen dat woede een natuurlijke reactie is maar er is een reden om er niet aan toe te geven. Uit ervaring ken ik de emotionele pijn wanneer iemand je schade berokkent. Ik heb geleerd dat je de verantwoordelijkheid voor deze pijn echter niet bij de ander neer kunt leggen. Door de pijn om te zetten in woede stel je de ander verantwoordelijk voor je pijn. Dit lost de pijn niet op maar laat een vicieuze cirkel ontstaan waarin woede en pijn elkaar in stand houden en versterken. Beter is het om de ander te vergeven. Het gif uit je gevoel te halen. Wat dan overblijft is mededogen. Dit mededogen staat een eventuele financiële vergoeding en juridische maatregelen niet in de weg.

Zie ook:
gerechtigheid
vergeven
ontgiften
Dat vind jij toch ook?
zielig
haatdragend
wraakrecht

Dit was de vijfde van een selectie van tien columns over schuld en boete.

1 2 » »

zoeken vinden loslaten

columns en e-books over spiritualiteit, communicatie en persoonlijke ontwikkeling