Categorie: gemakkelijke of moeilijke weg

Kies je in je leven voor de gemakkelijke weg van onnadenkendheid en volgzaamheid of voor de moeilijke weg van zelfreflectie en zelfkritiek? Lees eerst de columns gemakkelijke of moeilijke weg en kiezen tussen goed en fout.

Zie ook de categorieën zelfreflectie en zelfkritiek en betaal je prijs.

rechts-extremisten

Een vraag die me al enkele dagen bezighoudt: Waarom wordt iemand in een democratisch land rechts-extremist? Ik denk bij rechts-extremisten niet alleen aan agressievelingen in de kring van nationalisten en racisten maar ook aan de (semi)intellectuelen die hen politieke rugdekking geven. Waarom vallen ze vluchtelingen en de democratische rechtsstaat aan? Is het angst om door een groeiende groep vluchtelingen tot derderangs burgers te worden gedegradeerd? Wantrouwen ze de democratische overheid omdat ze geen grip hebben op het complexe proces van overleggen, compromissen sluiten en regelgeving? Kunnen ze niet of willen ze zich hier niet in verdiepen? Kiezen ze misschien uit gemakzucht voor de eenvoud van orde en gezag, verankerd in nationalistische gevoelens en (religieuze) tradities? Beseffen ze niet dat dit hen zal opzadelen met een alleenheerser die hen als een sekteleider zal manipuleren, isoleren, onderdrukken en hen van hun vrijheid zal beroven? Of denken ze dat dit hen niet zal overkomen omdat ze bij de winnaars van de door hen in gang gezette strijd zullen horen? Is dat hun drijfveer? Machtswellust?

Zie ook:
ongebonden
anarchist
politiek radicalisme
radicalisering
de kans dat je radicaliseert
de ondergang van onze democratie
democratische waarden en voorwaarden

zij gaan de confrontatie met zichzelf uit de weg

In een maatschappelijke crisis gaan velen de confrontatie met zichzelf uit de weg. De een ontkent of bestrijdt de feiten en probeert, omringd door medestanders, door te gaan met zijn leven alsof er niets aan de hand is. Een ander sluit zich af voor de crisis waarbij hij zich laat leiden door gemakzucht, zelfgenoegzaamheid, goedgelovigheid, lethargie of lankmoedigheid. Weer een ander verliest zich in angst, misplaatste daadkracht of egoïsme. Door de confrontatie met zichzelf uit de weg te gaan lopen allen het risico ten prooi te vallen aan autocraten. Roofdieren die de schuld voor de crisis bij anderen neerleggen. Bij andere landen, minderheden, journalisten en politici. Wanneer de confrontatiemijders reflecterend en zelfkritisch de confrontatie met zichzelf aan zouden gaan, zouden ze de gevolgen van het gedrag van deze roofdieren beseffen. Het zou hen doen inzien dat ze over hun eigen schaduw heen moeten stappen en gezamenlijk de crisis moeten oplossen om de potentiële dictators buitenspel te zetten.

Zie ook:
goedgelovige democraten
Chinese lankmoedigheid
zelfgenoegzaam
lethargisch
genocide
emotioneel instabiel
ich habe es nicht gewusst

Dit was de vijfde van twaalf geselecteerde columns in de categorie crisis.

  1. crisis
  2. het gevecht van de eeuw
  3. pragmatisch collectivisme
  4. in de ban van geweld
  5. zij gaan de confrontatie met zichzelf uit de weg
  6. Titanic
  7. vlucht vooruit
  8. Hoe overleven we de coronacrisis?
  9. in het oog van de cycloon
  10. het einde der tijden
  11. onheilsprofeet
  12. klimaatverandering

Dit was de zevende van een selectie van vijftien columns over zelfreflectie en zelfkritiek

  1. als ik god was
  2. ken uzelf
  3. zelfreflectie
  4. zelfkritiek
  5. Socrates
  6. culturele erfenis
  7. zij gaan de confrontatie met zichzelf uit de weg
  8. Mein Kampf
  9. lone wolves
  10. scientology
  11. opgeslokt door een sekte
  12. emotioneel zelfonderzoek
  13. een goed gevoel
  14. de kunst van het denken
  15. vrije meningsuiting

van gemakzucht naar angst

Ik heb meerdere interviews gezien van Russische vloggers die aan voorbijgangers op straat hun mening vroegen over politiek getinte onderwerpen. Naast degenen die afwerend reageerden waren er ook personen die lieten merken dat ze bang waren om een open en eerlijk antwoord te geven. Ook familie en vrienden die hen vergezelden waren bang. Ze waarschuwden mompelend en non-verbaal om niet te veel te zeggen. Ook wij zijn voorzichtig met wat we zeggen en hoe we iets zeggen. Neem politici. Negatieve of aanvallende woorden herhalen ze niet of vervangen ze door minder beladen woorden. Veel kiezers ergeren zich hieraan. Zij willen een emotionele reactie waar ze zich tegen af kunnen zetten of waar ze mee in kunnen stemmen. Reageren op iemands emotionele reactie kost namelijk minder moeite dan een onderwerp van alle kanten beschouwen en analyseren. Wat ze niet beseffen is dat ze door te reageren en niet zelfstandig te ageren boven op de glijbaan staan van gemakzucht naar angst.

Zie ook:
emotionele gemakzucht
beschaving
Hoe waar is de waarheid?
actief en reactief
liegen en bedriegen

gemakzucht en winstbejag

Ik was in het afgelopen jaar afhankelijk van twee bouwtechnische bedrijven waar ik zwaar in teleurgesteld ben. Het eerste bedrijf bleek een beunhaas te zijn die loog, slecht werk leverde en dreigementen uitte toen ik daarover mijn beklag deed. Het tweede bedrijf leek een goede naam te hebben maar bleek in de kleine lettertjes de schade die ze hadden veroorzaakt van de hand te wijzen. Ik vraag me af waardoor mijn gevoel van teleurstelling wordt veroorzaakt. Gravend in mezelf kom ik tot de volgende conclusie: Door mijn leeftijd en ziekte ben ik minder bedachtzaam geweest bij de uitbesteding van de twee klussen. Daarnaast heb ik, toen ik zelf ondernemer was, me altijd laten leiden door het principe ‘afspraak is afspraak’. Ook probeerde ik meer voor mijn klanten te doen dan zij redelijkerwijs van mij mochten verwachten. De bedrijven waarin ik teleurgesteld ben hanteren deze principes niet. Zij laten zich leiden door gemakzucht en winstbejag.

Zie ook:
hebzucht
opgelicht
doorgeslagen in individualisme
recht

ontstaan en groei van de vrije wil

Er zijn drie factoren die bepalen wie je bent en wat je doet: genetische aanleg (zoals introvert of extravert), omgeving (zoals opvoeding en cultuur) en vrije wil. Veel neurobiologen denken dat de vrije wil niet bestaat. Volgens hen zijn de keuzes die we maken te herleiden naar aanleg en omgeving. Zelf denk ik dat ieder mens in potentie een vrije wil heeft maar dat maar weinig mensen er maximaal gebruik van maken. De vrije wil groeit in de prefrontale cortex waar je bewust besluiten neemt op grond van een rationele weging van processen in je hersenen zoals emoties en van informatie uit je omgeving. In plaats van zelfreflectie en zelfkritiek kiest een grote groep mensen voor een minder inspannende weg. Zij laten zich instinctief leiden door de onbewuste processen in de hersenen en door de omgeving.

Zie ook:
spiritualiteit en de hersenen
zelfbewustzijn
Wat blijft er van mij over?
cogito ergo sum
entropie en homeostase

de kunst van het denken

Ons denken is onderdeel van een simpel proces. Je ervaart iets, vormt er een gedachte over en deelt deze met anderen. Kritische denkers verfijnen het proces. Voordat ze de gedachte met anderen delen onderzoeken ze de ervaring en de eruit voortkomende gedachten door zich er zelfreflecterend en vragenderwijs in te verdiepen. Dit is een kunst, een vaardigheid waarvoor discipline, aandacht en doorzettingsvermogen nodig is. De meeste mensen hebben dit er niet voor over. Zij reflecteren niet en vragen niet door. Zij hechten meer belang aan een gevoel, een eerste indruk en de mening van anderen. Ze missen daardoor de verhelderende inzichten en bevrijdende gevoelens die de kunst van het denken oplevert.

Zie ook:
buiksprekers
de drie d’s

Dit was de derde van twintig geselecteerde columns over het denken.

  1. filosofie of wijsbegeerte
  2. visionairs
  3. de kunst van het denken
  4. de yoga van het denken
  5. minimalistisch denken
  6. parallel denken
  7. gyroscopie
  8. inclusief denken
  9. insluiten
  10. het omnidirectionele brein
  11. Leve het denken!
  12. exclusief denken
  13. eigenwijs
  14. vicieuze gedachtecirkel
  15. de antidogmatische partij
  16. religieuze samenzang
  17. denken en voelen
  18. Hoe waar is de waarheid?
  19. de waarheid in pacht hebben
  20. wijsheid komt met de jaren

Dit was de veertiende van een selectie van vijftien columns over zelfreflectie en zelfkritiek

  1. als ik god was
  2. ken uzelf
  3. zelfreflectie
  4. zelfkritiek
  5. Socrates
  6. culturele erfenis
  7. zij gaan de confrontatie met zichzelf uit de weg
  8. Mein Kampf
  9. lone wolves
  10. scientology
  11. opgeslokt door een sekte
  12. emotioneel zelfonderzoek
  13. een goed gevoel
  14. de kunst van het denken
  15. vrije meningsuiting

gemakkelijke of moeilijke weg

Ieder mens heeft in zijn leven de keuze tussen een gemakkelijke en een moeilijke weg. De gemakkelijke weg is jezelf laten leiden door emoties als haat, begeerte en romantiek en door religieuze dogma’s en sociale standpunten. Wanneer je voor deze weg kiest loop je het risico dat je op een dood spoor belandt waar je jezelf mentaal vergiftigt en uitput. Er is een andere maar moeilijker weg. Hier beschouw je zelfreflecterend en zelfkritisch je emoties en standpunten. Dit kost zeker in het begin veel moeite en roept weerstand op omdat het je soms pijnlijk met jezelf confronteert en omdat het lastig is om je aandacht niet-reactief vast te houden. De winst van de moeilijke weg is dat je voorkomt dat je op een dood spoor belandt en dat je ontdekt wat het betekent om geestelijk en spiritueel vrij te zijn.

Zie ook:
niet-reactief
reflecteren

1 2 3 … 7