Wat we onder grensoverschrijdend gedrag verstaan is afhankelijk van de context van het grensoverschrijdende gedrag en van de persoonlijkheid en de persoonlijke keuzes van daders en slachtoffers. Het is daarnaast de aard van de schepping dat het haar grenzen opzoekt en probeert te overschrijden. Dit alles maakt het moeilijk om een algemeen beginsel vast te stellen waarmee je kunt bepalen óf en in welke mate er sprake is van grensoverschrijdend gedrag.
Gelovigen denken dat het beginsel in heilige boeken is te vinden. Niet-gelovigen denken het te vinden in het humanistisch beginsel van menselijke waardigheid. Vanaf de tweede wereldoorlog passen ze dit toe in internationale verdragen over bijvoorbeeld de rechten van de mens. Ze gaan er vanuit dat het voor iedereen dezelfde betekenis heeft. Dat iedereen dezelfde waarde hecht aan bijvoorbeeld autonomie, privacy, persoonlijke groei, spirituele ontwikkeling, vrijheid van meningsuiting en fysieke onschendbaarheid. Dit is niet zo. Je hoeft maar naar de sharia te kijken om te beseffen hoe verschillend hierover wordt gedacht.
Menselijke waardigheid is niet in een enkel woord of begrip te vatten, ook niet in een eenduidig te definiëren juridische rechtsregel. Het is een spiritueel concept dat niet een op een kan worden omgezet in waarden, normen en wetten. Toch moeten we daar wel naar blijven streven. Niet omdat de scheppingskracht ons dwingt om regelmatig sociale regels te herijken en herzien, maar omdat het in het kader van menselijke waardigheid ieders democratische verantwoordelijkheid is.
Ter afsluiting een zelfkritische vraag: Zijn activiteiten waarbij je individueel en/of gezamenlijk de grenzen van het kunnen opzoekt menswaardig of mensonwaardig gelet op het risico van fysieke, mentale en emotionele schade?
Zie ook:
mensonwaardig
ontmenselijking
grensoverschrijdend gedrag
twee leiderschapsstijlen
mindfucker
dualisme
misbruik van het recht