Categorie: gebed mantra koan

Een veel gehanteerde techniek om verlichting te bereiken is het herhalen van een gebed, een woord (mantra) of door je denken uit te putten met een onoplosbaar raadsel (koan). Bij een gebed richten sommigen zich devoot op een beeld of schilderij van een goddelijk figuur of heilige. Deze functioneert als denkbeeldige intermediair met het goddelijke.

Zie ook de categorieën herhalen en overgave.

complementaire drie-eenheid

Soms bevat een motto twee woorden die een tegenstelling benoemen en een derde woord dat beschrijft hoe je de twee aspecten complementair op elkaar afstemt. Neem het motto van de Franse revolutie ‘vrijheid gelijkheid broederschap’. De twee woorden vrijheid en broederschap vormen samen een politieke tegenstelling die je zou kunnen vertalen als liberalisme versus socialisme. Gelijkheid, het derde woord in dit revolutionaire motto, geeft aan dat je de twee aspecten complementair op elkaar kunt afstemmen door er een gelijke waarde aan toe te kennen. Of neem mijn motto ‘zoeken vinden loslaten’. Onderzoek vragenderwijs je denken, voelen en handelen. Laat de antwoorden die je vindt los en beleef het spirituele antwoord dat alle antwoorden omvat en overbodig maakt.

Zie ook:
drie-eenheid
complementaire persoonlijkheid
vrijheid gelijkheid broederschap
mission statement

herhaling van zetten

Naarmate ik ouder word heb ik steeds vaker het gevoel dat mijn leven een herhaling van zetten is. Dat ik in grote lijnen alles al een keer heb geprobeerd of gedaan. Dat mijn leven uitzichtloos is. Ook nu heb ik dat gevoel. Terwijl ik dit tot me door laat dringen komt het woord vervelen in me op. De betekenis van vervelen is ‘teveel zijn’. Teveel van hetzelfde verveelt, wordt een ondraaglijke last. Het is een thema in veel verhalen en films waar de een zich van de last bevrijdt door op zoek te gaan naar extreme ervaringen zoals moord en een ander wegzakt in een diepe depressie of waanzin. Ik besluit dat ik het niet zo ver wil laten komen. Er komt een andere mogelijkheid in me op. Ik hoef niet op zoek te gaan naar nieuwe ervaringen. Een herhaling van zetten kan, net als bij gebeden en rituelen, een manier zijn om je geest te verlichten. Ik glimlach en ga door met wat ik al vaak heb gedaan.

Zie ook:
vervelen
ik verveel me

ik ben

Je ego is een belangrijk overlevingsinstrument. Het omvat de overlevingstactieken en strategieën die je jezelf in de loop van je leven eigen maakt. Je ego is niet alleen een belangrijk overlevingsinstrument, het ontneemt je ook het zicht op de diepste laag van je persoon en van het leven. Het gijzelt je aandacht. Je kunt jezelf bevrijden door je aandacht te richten op de mantra ‘Ik ben niet mijn ego, ik ben.’

Zie ook: ik ben geen ..

Pietà

Ik ben zelf geen devoot mens. Toch dringt soms de schoonheid van devotie tot me door zoals dat van de Pietà. Beelden en schilderijen waarbij Maria, lijdend en liefdevol, het lichaam van haar dode zoon op haar schoot vasthoudt. Vanaf de veertiende eeuw waren deze afbeeldingen voor veel gelovigen onderwerp van devotie. Door zich in te leven in de liefde en het lijden van Maria hoopten ze de kracht te ontvangen die uitgaat van de liefde van Christus voor de lijdende mens.

Zie ook:
Maria
goddelijke poort
betekenis overgave
Sagrada Familia

betekenis overgave

Overgave is een woord dat bij veel mensen een negatief gevoel oproept door de betekenis ‘opgeven van de strijd, berusting, onderwerping’. Hierdoor krijgt ook de actieve betekenis ‘toewijding, het zich geheel aan iets of iemand geven’ een negatieve klank. Toch is dit niet negatief. Denk maar eens aan de momenten waarop je jezelf seksueel in handen legt van je geliefde, ouders die zichzelf wegcijferen om een ziek kind te verzorgen of de momenten dat je afziet van bepaalde pleziertjes om je volledig te kunnen wijden aan een ideaal, werk, kunst of hobby. In het verlengde van de actieve betekenis van overgave ligt de spirituele betekenis ‘devotie, geloven, vertrouwen’.

Zie ook:
overgave
Sagrada Familia
Maria
Pietà
berusting

bidden

De oorspronkelijke Germaanse betekenis van bidden is dringend verzoeken, het Duitse ‘bitten’. Bid ik zelf wel eens? Ja, soms. Ik bedoel niet dat ik gestandaardiseerde gebeden prevel of opdreun. Als ik bid dan doe ik dat meestal tijdens het schrijven of in een moeilijk gesprek. Ik bid eigenlijk ook alleen maar wanneer ik klem zit. Bijvoorbeeld wanneer ik iemand wil helpen maar niet weet wat ik moet zeggen. Het is een wanhopige innerlijke smeekbede zoals ‘Help me alstublieft met wat ik moet zeggen!’ Of, in andere situaties ‘Laat maar komen, ik weet het niet meer.’ Ik richt me met mijn ‘gebed’ niet op een goddelijk figuur maar op de scheppingskracht in me. Vaak ontdek ik door mijn gebed hoe ik kan reageren.

Zie ook:
gebed zonder end
nood leert bidden
god help me
goddelijke poort
Maria

Maria

Voor veel katholieken is Maria een toegankelijker persoon dan Christus. Als moeder van Christus belichaamt zij gevoelens waarin zij zich kunnen herkennen: de vreugde bij de aankondiging van zijn geboorte en het verdriet bij zijn dood aan het kruis. Maria is de oermoeder aan wie zij zich in serene devotie overgeven voor kracht en troost. Voor enkelen van hen is zij een goddelijke poort.

Zie ook:
Pietà
bidden
goddelijke poort
betekenis overgave
Sagrada Familia
Maria

1 2 3 4