Ik heb zojuist het boek Naupaka van Lideweij Bosman gelezen. Zij ging voor een spirituele vakantie naar Hawaï terwijl haar man op sterven lag. Uitgeput door het lange ziekbed van haar man, wilde zij tijd voor zichzelf. In het boek onderbouwt ze dit besluit met argumenten als ‘Om elkaar los te laten, moeten we ook werkelijk los zijn van elkaar.’ en ‘We moeten elkaar loslaten om onszelf een langere lijdensweg te besparen.’ Het loslaten waar ze zich op Hawaï aan overgaf leidde tot paranormale ervaringen waarbij ze contact had met natuurgeesten en met de geest van haar inmiddels overleden man. Zij volgt de weg die in het mahayana boeddhisme bekend staat als het kleine voertuig. De monnik die, op zoek naar verlichting, de banden met de wereld verbreekt. Dit in tegenstelling tot het grote voertuig waar iemand besluit om het nirvana, de toestand van volledige verlichting, uit te stellen totdat anderen ook zo ver zijn. Terwijl dit tot me doordringt, besef ik dat zelfs Siddharta Gautama alles moest loslaten voordat hij als Boeddha iets kon betekenen voor anderen.
Categorie: zen
the sky is the limit
Ik ben gegrepen door de uitdrukking ‘The sky is the limit.’ Wat me boeit is de contradictio in terminis van de begrippen ‘sky’ en ‘limit’. Ze zijn met elkaar in tegenspraak. ‘Sky’ is de ruimte buiten de aarde. Deze ruimte heeft geen limit ‘begrenzing’. Ik zou de uitdrukking kunnen vertalen met ‘Het onbegrensde is de grens.’ Maar ook deze formulering is in tegenspraak met zichzelf. Zij heeft wel het effect van een koan op me. Ik glimlach en besef: Alles kan. The sky is the limit.
zen en de kunst van het schrijven
Ik ben geen schrijver. Om mezelf schrijver te kunnen noemen zou ik vlotter en expressiever met de taal om moeten kunnen gaan. Toch blijf ik schrijven. Schrijven is voor mij wat bloemschikken of het onderhoud van de kloostertuin voor een zenmonnik is. Bewust van mijn beperkte talent reik ik al schrijvend diep in mijn ziel waar ik de bevrijdende en verlichtende betekenis van het leven ervaar. Wat wil ik nog meer?
Zie ook:
kleine of grote k
leven met beperkingen
Dit was de achtste in een serie van negen geselecteerde columns over mijn schrijfproces.
Ben je boeddhist?
Willem ben je Boeddhist? Op het gevaar af dat ik de suggestie wek dat ik weet wat boeddhisme inhoudt zeg ik: Nee. Vanaf het moment dat Gautama Boeddha verlicht werd is er een stroom van regels en voorschriften op gang gekomen die noodzakelijk zouden zijn om de ultieme zijnstoestand, de verlichting te bereiken. Ik heb ontdekt dat er geen vaste wegen naar verlichting zijn. Willem ben je dan een zen aanhanger? Ook hier is mijn antwoord: Nee. Zen kent diverse vormen die allemaal een eigen school vormen met specifieke methodes om verlicht te raken. Ondanks dat ik enige verwantschap voel met zen sta ik ver af van de methodes die worden gepropageerd. Verlichting is geen doel op zich dat je slechts zou kunnen bereiken door een bepaalde weg te gaan. Je bent al verlicht, we zijn ons er alleen niet van bewust doordat we slapend door het leven gaan. Verlichting ofwel geestelijk ontwaken komt wanneer je met een wakkere geest vorm geeft aan het leven.
vakmensen
Ik heb zo nu en dan de hulp nodig van vakmensen. Sommigen van hen irriteren me. Met name degenen die zich verliezen in details, die niet naar het grote plaatje kijken. Goede vakmensen werken rustig en geconcentreerd vanuit het geheel naar het detail en overzien tijdens het werk waar ze mee bezig zijn. Ze zijn als kunstschilders die eerst een globale schets op het doek maken en daarna aan de details beginnen. Tussendoor nemen ze afstand van het schilderij om het in zich op te nemen. Ze werken als zen monniken die, in harmonie met zichzelf en hun omgeving, al hun aandacht en liefde geven aan de dingen die ze doen.
kunst met een kleine of grote k
Binnen de kunstwereld worden uitingen van persoonlijke gevoelens al snel als therapeutische kunst beschouwd. Kunst met een kleine k. Toch is therapeutische kunst vaak een opstap naar kunst met een grote K. Kunst waarbij de kunstenaar zijn ik overstijgt. Binnen het zenboeddhisme vind je dit bijvoorbeeld terug in zen en de kunst van het kalligraferen. Als een devote monnik verfijn ook ik mijn teksten. Ik ga door totdat ze me een blik gunnen op wat mij ten diepste voedt. Gelukkig hoef ik niet te bepalen of dit kunst is met een kleine of grote K. Dat laat ik aan de kritische lezer over.
pluk de dag
Op de vlucht voor een tijger, komt een man bij een ravijn. Hij grijpt de tak van een wijnstok vast en springt over de rand. Hij schrikt. Onder in het ravijn staat een tweede tijger. Terwijl hij zich vasthoudt aan de tak ziet de man hoe boven hem een zwarte en een witte muis aan de tak beginnen te knagen. Dan ziet hij een wilde aardbei. Hij laat één hand los, pakt de aardbei en steekt hem in zijn mond: mm.. wat lekker. (zen parabel)
Onderzoek niet welk einde de goden hebben gegeven aan mij en aan jou Leuconoë en raadpleeg ook niet de berekeningen van de Babyloniërs. — Terwijl wij spreken zal de afgunstige tijd al zijn gevlucht. Pluk de dag, stel zo min mogelijk vertrouwen in de dag van morgen. (Romeinse dichter Horatius 65 – 8 v. chr.)
Zie ook:
ontwaken
instant behoeftebevrediging
yolo
in het oog van de cycloon