Categorie: angst

Samen met genot is angst de basis van de primaire emoties: vechten, vluchten en verbinden. Lees eerst de column primaire emotie.

Zie ook de categorie primaire emoties.

woede na overspel

Dat je jezelf machteloos, wanhopig, en leeg voelt, dat begrijp ik. Wat ik niet begrijp is dat je het gat, dat door het overspel van je vrouw in je is geslagen, laat vollopen met woede. Ben je kwaad vanwege het verlies van zekerheid en continuïteit? Voel je jezelf verraden omdat ze jullie afspraak om open en eerlijk te zijn, heeft verbroken? Voel je jezelf vernederd omdat je de enige lijkt te zijn die niet op de hoogte was van haar verhouding? Ben je kwaad omdat ze zei dat je, wanneer je van haar hield, haar dit zou gunnen? Mis je oprechte spijt bij haar voor de pijn en de leegte die ze heeft veroorzaakt? Ben je bang voor de leegte, voor het alleen zijn? Maar waarom zou je bang zijn? Waarom verwelkom je de leegte niet? Is het immers niet zo dat je alleen moet kunnen zijn om helemaal één te kunnen zijn?

Zie ook:
zekerheid en continuïteit
huwelijksbeloften
inzicht in de leegte
eenzaam
alleen zijn
heel zijn
gevoel van verbondenheid

Dit was de elfde in een selectie van twaalf columns over overspel en liefde.

  1. liefdesperikelen
  2. vrije liefde
  3. polyamorie
  4. autonomie
  5. vervelen
  6. verstikkende relaties
  7. foute mannen en vrouwen
  8. vreemdgangers
  9. dubbelleven
  10. machtsstrijd
  11. woede na overspel
  12. afscheid van een geliefde

rechts-extremisten

Een vraag die me al enkele dagen bezighoudt: Waarom wordt iemand in een democratisch land rechts-extremist? Ik denk bij rechts-extremisten niet alleen aan agressievelingen in de kring van nationalisten en racisten maar ook aan de (semi)intellectuelen die hen politieke rugdekking geven. Waarom vallen ze vluchtelingen en de democratische rechtsstaat aan? Is het angst om door een groeiende groep vluchtelingen tot derderangs burgers te worden gedegradeerd? Wantrouwen ze de democratische overheid omdat ze geen grip hebben op het complexe proces van overleggen, compromissen sluiten en regelgeving? Kunnen ze niet of willen ze zich hier niet in verdiepen? Kiezen ze misschien uit gemakzucht voor de eenvoud van orde en gezag, verankerd in nationalistische gevoelens en (religieuze) tradities? Beseffen ze niet dat dit hen zal opzadelen met een alleenheerser die hen als een sekteleider zal manipuleren, isoleren, onderdrukken en hen van hun vrijheid zal beroven? Of denken ze dat dit hen niet zal overkomen omdat ze bij de winnaars van de door hen in gang gezette strijd zullen horen? Is dat hun drijfveer? Machtswellust?

Zie ook:
ongebonden
anarchist
politiek radicalisme
radicalisering
de kans dat je radicaliseert
de ondergang van onze democratie
democratische waarden en voorwaarden

zij gaan de confrontatie met zichzelf uit de weg

In een maatschappelijke crisis gaan velen de confrontatie met zichzelf uit de weg. De een ontkent of bestrijdt de feiten en probeert, omringd door medestanders, door te gaan met zijn leven alsof er niets aan de hand is. Een ander sluit zich af voor de crisis waarbij hij zich laat leiden door gemakzucht, zelfgenoegzaamheid, goedgelovigheid, lethargie of lankmoedigheid. Weer een ander verliest zich in angst, misplaatste daadkracht of egoïsme. Door de confrontatie met zichzelf uit de weg te gaan lopen allen het risico ten prooi te vallen aan autocraten. Roofdieren die de schuld voor de crisis bij anderen neerleggen. Bij andere landen, minderheden, journalisten en politici. Wanneer de confrontatiemijders reflecterend en zelfkritisch de confrontatie met zichzelf aan zouden gaan, zouden ze de gevolgen van het gedrag van deze roofdieren beseffen. Het zou hen doen inzien dat ze over hun eigen schaduw heen moeten stappen en gezamenlijk de crisis moeten oplossen om de potentiële dictators buitenspel te zetten.

Zie ook:
goedgelovige democraten
Chinese lankmoedigheid
zelfgenoegzaam
lethargisch
genocide
emotioneel instabiel
ich habe es nicht gewusst

Dit was de vijfde van twaalf geselecteerde columns in de categorie crisis.

  1. crisis
  2. het gevecht van de eeuw
  3. pragmatisch collectivisme
  4. in de ban van geweld
  5. zij gaan de confrontatie met zichzelf uit de weg
  6. Titanic
  7. vlucht vooruit
  8. Hoe overleven we de coronacrisis?
  9. in het oog van de cycloon
  10. het einde der tijden
  11. onheilsprofeet
  12. klimaatverandering

Dit was de zevende van een selectie van vijftien columns over zelfreflectie en zelfkritiek

  1. als ik god was
  2. ken uzelf
  3. zelfreflectie
  4. zelfkritiek
  5. Socrates
  6. culturele erfenis
  7. zij gaan de confrontatie met zichzelf uit de weg
  8. Mein Kampf
  9. lone wolves
  10. scientology
  11. opgeslokt door een sekte
  12. emotioneel zelfonderzoek
  13. een goed gevoel
  14. de kunst van het denken
  15. vrije meningsuiting

van gemakzucht naar angst

Ik heb meerdere interviews gezien van Russische vloggers die aan voorbijgangers op straat hun mening vroegen over politiek getinte onderwerpen. Naast degenen die afwerend reageerden waren er ook personen die lieten merken dat ze bang waren om een open en eerlijk antwoord te geven. Ook familie en vrienden die hen vergezelden waren bang. Ze waarschuwden mompelend en non-verbaal om niet te veel te zeggen. Ook wij zijn voorzichtig met wat we zeggen en hoe we iets zeggen. Neem politici. Negatieve of aanvallende woorden herhalen ze niet of vervangen ze door minder beladen woorden. Veel kiezers ergeren zich hieraan. Zij willen een emotionele reactie waar ze zich tegen af kunnen zetten of waar ze mee in kunnen stemmen. Reageren op iemands emotionele reactie kost namelijk minder moeite dan een onderwerp van alle kanten beschouwen en analyseren. Wat ze niet beseffen is dat ze door te reageren en niet zelfstandig te ageren boven op de glijbaan staan van gemakzucht naar angst.

Zie ook:
emotionele gemakzucht
beschaving
Hoe waar is de waarheid?
actief en reactief
liegen en bedriegen

cognitief ontregeld

Ik raak door de ziekte van Parkinson regelmatig cognitief ontregeld, heb moeite om complexe situaties te overzien en te ordenen. Dit gebeurt met name wanneer er iets in mijn omgeving verandert. Ik krijg dan een droge mond waardoor ik soms geen woord kan uitbrengen. Begin zachter te praten waardoor ik slecht ben te verstaan. Ik voel me uitgeput. Mijn buik raakt van slag, mijn arm en kaak beginnen heviger te trillen. Emotioneel krijg ik het gevoel alsof ik dreig te verdrinken in een golf van wanhoop en paniek. Geestelijk trek ik me terug in mijn bubbel. Als ik thuis ben dool ik rond op internet of ben ik vruchteloos bezig met het verbeteren van een tekst. Wanneer ik ontregeld ben gaat schrijven überhaupt moeilijk. Teksten bevatten foute verwijzingen naar het onderwerp, de persoon, de tijd enz. Het feit dat ik zo heftig reageer komt niet alleen door de veranderde neurochemie in mijn hersenen. Het komt ook door het besef dat ik het automatisme kwijt raak waarmee ik altijd situaties overzag, wist wat er moest gebeuren en in welke volgorde.

Zie ook: emotionele rollercoaster

dreigend gevaar

Het is alsof mijn gevoel op het punt staat te bezwijken onder de druk van een dreigend gevaar. Alsof het ieder moment kan exploderen in een allesverslindende golf van paniek. Uit ervaring weet ik dat dit met name gebeurt wanneer ik iets niet in de hand heb. Wanneer ik bijvoorbeeld last heb van mijn ziekte of wanneer ik afhankelijk ben van instanties of personen met macht. De aanleiding waarom ik het nu ervaar is een conflict met de airco leverancier/installateur 1. Geconfronteerd met het op uitbarsten staande gevoel sluit ik mijn ogen en breng mijn lichaam tot rust. Ik kijk de paniek in de ogen en zie hoe ze krimpt. Het is alsof er een onzichtbare muur omheen staat die kleiner wordt. Ik open mijn ogen en merk dat het explosiegevaar is verdwenen. Het onderliggende angstgevoel niet. Het is een trigger gevoelige plek die is ontstaan door meerdere gebeurtenissen in mijn leven. Het enige dat ik kan doen is doen wat ik zojuist deed.

Zie ook:
paniek
uitputting
de grip verliezen
wraakgevoel

1. De vertegenwoordiger van de firma Qubiqs in Neerkant had ons verteld dat de bestaande bekabeling, met een automaat van 16A-b, voldoende was voor de airco. Uiteindelijk bleek er een nieuwe kabel te moeten worden aangelegd met een automaat van 20A-c. Daarnaast was er bij het ophangen van de airco een elektriciteitsleiding doorboord die het bedrijf, op grond van haar algemene voorwaarden, niet wilde repareren. Omdat voor deze reparatie de airco moest worden gedemonteerd kon er geen elektricien worden gevonden die het wilde doen.

uitputting

Ik heb geen ander woord voor wat ik voel dan ‘paniek’. Paniek is ‘een plotselinge hevige angst of schrik’. Ik voel geen angst, ben niet geschrokken. Laat ik proberen te beschrijven wat er, voorafgaande aan het paniekgevoel, gebeurt. Ik heb altijd over een grote wilskracht beschikt. Ik bepaalde mijn doel, liet me leiden door mijn passie en ging door totdat het doel was bereikt. Wanneer ik dat nu doe, raak ik door mijn ziekte de controle over mezelf kwijt en voel me uitgeput door de lichamelijke en mentale gevolgen van stress. Eigenlijk zegt het woord uitputting nog wel het beste wat ik voel. Een ander woord voor uitputten is leegmaken. Ik voel me leeg, een donker gevoel dat achter paniek en angst verborgen ligt. Ik concentreer me op het gevoel van leegte. Ik voel hoe ik terugga in de tijd. Hoe ik als kind in bed lag nadat ik zwaar was gestraft. Ik voel mijn door tranen schraal geworden wangen. De leegte van niet begrepen verdriet, van verdriet zonder troost. De leegte waar ik, verlaten door alles en iedereen, uitgeput in slaap viel.

Zie ook:
paniek
het is allemaal zo gewoon
de knop omzetten
uitgeblust
Job
ontwaken

1 2 3 … 11