Categorie: trauma

Ieder mens maakt vroeg of laat gebeurtenissen mee die hem diep emotioneel raken. Blijft het een open wond of slechts een herinnering? Hoe laat je een trauma achter je? Lees eerst de column traumaverwerking in drie stappen.

Zie ook de categorie emotioneel zelfonderzoek.

emotioneel zelfonderzoek

Veel van onze gedachten komen voort uit emoties. Gedachten en emoties houden elkaar vervolgens in stand en versterken elkaar. Om dit proces te doorbreken dien je niet alleen je gedachten vragenderwijs te doorgronden maar dien je ook de onderliggende emoties te herkennen en erkennen.

Bij een gevaar of onbekende gebeurtenis/situatie reageert je lichaam met angst. Dit roept een van de volgende drie emoties op: vechten (boosheid, woede, agressie), vluchten (verstarren, wegrennen, walging, verdriet) en verbinden (liefde, vertrouwen, collectivisme, schaamte, spijt, berouw). De derde primaire emotie ‘verbinden’ helpt je niet alleen om bij acuut gevaar de steun van anderen te krijgen maar vergroot ook je overlevingskansen op lange termijn (voortplanting).

Naast angst en de daaraan gekoppelde emoties kent de mens nog twee andere basis emoties. De eerste is nieuwsgierigheid (hoop, verbazing, verwondering). Ze helpt je om de wereld te verkennen en nieuwe overlevingskansen te ontdekken. De tweede emotie is genot (fysieke bevrediging, euforie). Zij beloont positieve interacties met de omgeving en motiveert je om verder te gaan.

Herken welke emotie achter een gedachte schuil gaat en richt je aandacht niet-reactief op de plaats in je lichaam waar je deze emotie voelt. Bijvoorbeeld in je buik, borst, armen, benen of gezicht. Voel het fysieke effect van de emotie: benauwdheid, druk, steken, trillingen, huilen enz. Houd je aandacht hier niet-reactief op gericht en blijf rustig ademhalen totdat het gevoel wegebt. Meestal heb je aan enkele minuten genoeg. Soms moet je dit in de loop van de tijd herhalen.

Dit was de twaalfde van een selectie van vijftien columns over zelfreflectie en zelfkritiek

  1. als ik god was
  2. ken uzelf
  3. zelfreflectie
  4. zelfkritiek
  5. Socrates
  6. culturele erfenis
  7. zij gaan de confrontatie met zichzelf uit de weg
  8. Mein Kampf
  9. lone wolves
  10. scientology
  11. opgeslokt door een sekte
  12. emotioneel zelfonderzoek
  13. een goed gevoel
  14. de kunst van het denken
  15. vrije meningsuiting

oorlogsgeheim van mijn vader

Mijn vader was niet iemand die vanwege zijn afkomst naar een vernietigingskamp werd gestuurd. Hij was ook geen verzetsheld die omkwam in een concentratiekamp of een dwangarbeider die tewerk was gesteld in Duitsland. Toch was ook hij slachtoffer van de oorlog. Hij heeft als lid van de verbindingstroepen de gevechten op de Grebbenberg meegemaakt, is daar gevangengenomen, heeft later samen met een van zijn broers als gijzelaar urenlang voor de muur van het ouderlijk huis gestaan met het geweer op zich gericht omdat de Duitsers wilden weten waar zijn vader was en moest naar Duitsland om tewerk te worden gesteld. Hij had het geluk dat hij een ontheffing kreeg op grond van een verklaring van de hoofdonderwijzer dat hij nodig was voor Duitse les. De ontheffing kreeg hij op het nippertje overhandigd door mijn moeder die hem per trein achterna was gereisd. Ook had hij het geluk dat zijn militaire verleden uit de archieven was verwijderd om te voorkomen dat hij opnieuw in beeld zou komen bij de Duitsers. Hij stierf in 1963 op vijfenveertigjarige leeftijd aan maagkanker. Op zijn sterfbed, waar hij hardop hallucineerde, werd pas duidelijk wat de impact van de oorlog op hem was geweest.

losse eindjes

Nu ik zeventig ben begin ik steeds meer de losse eindjes van mijn persoon te ontleden. Onlangs was mijn perfectionisme aan de beurt. Deze eigenschap wordt sterk bepaald door mijn introverte en analytische aard. Terugkijkend op mijn leven besef ik dat mijn perfectionisme is uitvergroot door gebeurtenissen in het laatste jaar van de lagere school toen ik bij mijn vader in de klas zat. De druk om te presteren was traumatiserend. Ik had als kind geen moment rust, moest altijd presteren en was bang voor zijn oordeel. Ik herinner me hoe ik met trucs probeerde mijn falen te verbergen en hoe ik mijn stinkende best deed om aan zijn strenge eisen en verwachtingen te voldoen. Ik besef nu hoe deze ervaring niet alleen mijn leef- en werkstijl heeft bepaald maar ook het feit dat ik door mijn perfectionisme niet van spelletjes houd. Ik kan niet tegen mijn verlies. In al mijn werkzaamheden streefde ik naar perfectie en was ik bang voor het oordeel van anderen. Dit heeft me niet alleen belast maar ook veel gegeven. De maatschappelijke successen in mijn leven zouden er niet zijn geweest zonder mijn streven naar perfectie.

Zie ook:
begrip mededogen en vergeving
rafels
dankzij mijn jeugd

begrip mededogen en vergeving

Het heeft lang geduurd voordat ik mijn vader kon vergeven voor de harde opvoeding die ik heb gehad. Door me te verdiepen in zijn jeugd, zijn oorlogstrauma en de gevolgen van zijn ziekte, kon ik me inleven in de gevoelens die hij moet hebben gehad. Vervolgens kon ik hem vergeven, het gif van de wrok laten verdampen waardoor ruimte ontstond voor liefde. Door dit proces ben ik ook anders gaan aankijken tegen mijn eigen trauma’s. Door me te verdiepen in de traumatische gebeurtenissen en door me open te stellen voor het kind dat ik was heb ik mijn schuldgevoel kunnen loslaten.

Zie ook:
losse eindjes
doorzetter
onze zachte onderbuik
de uitzichtloosheid van het bestaan
ontgiften

Dit was de vierde van vijf geselecteerde columns in de categorie: begrip, mededogen en vergeving.

  1. begrip
  2. mededogen
  3. vergeven
  4. begrip mededogen en vergeving
  5. jezelf vergeven

opruimen

In het woord opruimen zit het woord ruim. Door je geest op te ruimen schep je ruimte voor spirituele beleving. In de loop van de tijd raakt je geest namelijk vervuild met dogma’s en trauma’s die je gevangen houden. Door de beklemming die ze op je uitoefenen te herkennen en te erkennen bevrijd je jezelf van de druk. Je kunt dit op twee manieren doen. Je kunt een meditatie techniek gebruiken. De kans bestaat echter dat dit een nieuwe beklemmende band wordt. Je kunt ook reflecteren op het dagelijks leven, op de steeds veranderende werkelijkheid. Soms ontdek je daarbij een bepaalde samenhang in je gedachten, gevoelens en gedrag. Door deze niet-reactief te beschouwen en los te laten ervaar je de bevrijdende glimlach van nederigheid, begrip en mededogen.

Zie ook:
er is niets
ontheemd
gebed zonder end
het fort
het lot van een bal

depressie

Bij een klimatologische depressie stroomt lucht van hoge druk naar lage druk. In het centrum van lage druk stijgt de lucht op, koelt af en vormt wolken waar neerslag uit kan vallen. Een geestelijke depressie ontstaat wanneer de zoektocht naar persoonlijke kracht een onvervuld verlangen wordt. Dit trekt gedachten aan zoals: ik kan niets, ik mag niets, er wordt niet naar mij geluisterd. Deze stroom van negatieve gedachten vormt donkere wolken die kunnen neerslaan in een gevoel van machteloosheid en wanhoop.

Zie ook:
druk
Ben ik depressief?
informatievloedgolf
dopaminetekort
een kat in het nauw

gerechtvaardigd geweld

Ik worstel met de vraag of geweld in bepaalde situaties gerechtvaardigd is. Ik ben niet een vanzelfsprekend bewonderaar van Gandhi of van christelijke martelaren die zich zonder verzet lieten afslachten in het Colosseum. Ik vind dat je als mens het recht hebt jezelf te verdedigen. Uitgangspunt is geweldloos verzet maar wat doe ik als iemand met geweld reageert? Heb ik dan begrip en mededogen omdat hij zich misschien laat leiden door angsten en trauma’s die te groot voor hem zijn om onder ogen te zien? Zal hij door mijn begrip en mededogen tot inkeer komen en zijn trauma’s alsnog verwerken of zal het een aansporing zijn om gewelddadiger te worden? Hoeveel machthebbers zijn er niet geweest die steeds gewelddadiger werden en hele volken uitmoordden louter en alleen omdat het kon? Waarom zou ik niet proberen hun geweld te stoppen? Dat kan ook op de manier die Krishna in de Bhagavad Gita aangeeft, door onthecht de strijd aan te gaan.

Zie ook:
statement
onthecht handelen

politici op het vinkentouw
strijd
verlichting 2.0

Dit was de vierentwintigste van vijfentwintig geselecteerde columns in de categorie geweld.

  1. natuurlijk geweld
  2. het kwaad in ons
  3. zekerheid en continuïteit
  4. jongensdroom
  5. de ultieme kick
  6. making a serial killer
  7. de verslavende kick van geweld
  8. olifanteneffect
  9. woede en haat
  10. wraakgevoel
  11. eerwraak
  12. de mannen cocktail
  13. verborgen kracht
  14. gewoon omdat het kan
  15. collectief geweld
  16. sektarisch geweld
  17. fanatieke doodsdrift
  18. doodgewoon
  19. teleurgesteld in de mens
  20. intieme en hartstochtelijke seks
  21. genocide
  22. mechanisch geweld
  23. zestig jaar later
  24. gerechtvaardigd geweld
  25. een mens zijn zin, is een ..
1 2 3