Categorie: emotioneel zelfonderzoek

Veel van onze gedachten komen voort uit emoties. Gedachten en emoties houden elkaar vervolgens in stand en versterken elkaar. Om dit proces te doorbreken dien je niet alleen je gedachten vragenderwijs te doorgronden maar dien je ook de onderliggende emoties te herkennen en erkennen. Lees eerst de column emotioneel zelfonderzoek.

Zie ook de categorieën herkennen en erkennen, Wat drijft ons voort? en voelen.

woede na overspel

Dat je jezelf machteloos, wanhopig, en leeg voelt, dat begrijp ik. Wat ik niet begrijp is dat je het gat, dat door het overspel van je vrouw in je is geslagen, laat vollopen met woede. Ben je kwaad vanwege het verlies van zekerheid en continuïteit? Voel je jezelf verraden omdat ze jullie afspraak om open en eerlijk te zijn, heeft verbroken? Voel je jezelf vernederd omdat je de enige lijkt te zijn die niet op de hoogte was van haar verhouding? Ben je kwaad omdat ze zei dat je, wanneer je van haar hield, haar dit zou gunnen? Mis je oprechte spijt bij haar voor de pijn en de leegte die ze heeft veroorzaakt? Ben je bang voor de leegte, voor het alleen zijn? Maar waarom zou je bang zijn? Waarom verwelkom je de leegte niet? Is het immers niet zo dat je alleen moet kunnen zijn om helemaal één te kunnen zijn?

Zie ook:
zekerheid en continuïteit
huwelijksbeloften
inzicht in de leegte
eenzaam
alleen zijn
heel zijn
gevoel van verbondenheid

Dit was de elfde in een selectie van twaalf columns over overspel en liefde.

  1. liefdesperikelen
  2. vrije liefde
  3. polyamorie
  4. autonomie
  5. vervelen
  6. verstikkende relaties
  7. foute mannen en vrouwen
  8. vreemdgangers
  9. dubbelleven
  10. machtsstrijd
  11. woede na overspel
  12. afscheid van een geliefde

van gemakzucht naar angst

Ik heb meerdere interviews gezien van Russische vloggers die aan voorbijgangers op straat hun mening vroegen over politiek getinte onderwerpen. Naast degenen die afwerend reageerden waren er ook personen die lieten merken dat ze bang waren om een open en eerlijk antwoord te geven. Ook familie en vrienden die hen vergezelden waren bang. Ze waarschuwden mompelend en non-verbaal om niet te veel te zeggen. Ook wij zijn voorzichtig met wat we zeggen en hoe we iets zeggen. Neem politici. Negatieve of aanvallende woorden herhalen ze niet of vervangen ze door minder beladen woorden. Veel kiezers ergeren zich hieraan. Zij willen een emotionele reactie waar ze zich tegen af kunnen zetten of waar ze mee in kunnen stemmen. Reageren op iemands emotionele reactie kost namelijk minder moeite dan een onderwerp van alle kanten beschouwen en analyseren. Wat ze niet beseffen is dat ze door te reageren en niet zelfstandig te ageren boven op de glijbaan staan van gemakzucht naar angst.

Zie ook:
emotionele gemakzucht
beschaving
Hoe waar is de waarheid?
actief en reactief
liegen en bedriegen

circulaire informatieversterker

Je hersenen leggen positieve en negatieve ervaringen vast in je geheugen zodat je ze later kunt gebruiken. Ik besefte dit vandaag toen ik nadacht over iets wat ik moest repareren. De gedachte aan wat er moest gebeuren wekte negatieve gevoelens in me op. Ik liet dit tot me doordringen en besefte dat ik een dergelijke klus al eens eerder had gehad en dat deze toen mis was gegaan. Ik richtte me op de gevoelens die ik destijds had, zag ze onder ogen en begon onbelast aan de nieuwe klus. Had ik de gevoelens niet herkend en erkend dan waren ze blijven opspelen. Dit gebeurt vaker, dat negatieve gevoelens en de ermee gepaard gaande gedachten zich blijven herhalen totdat je ze herkent en erkent. Het verklaart waarom complotdenkers als Poetin vasthouden aan gedachten die feitelijk onwaar zijn. De enige manier voor hem om ze los te laten is door zijn angst en eigenwaan onder ogen te zien. De kans dat hij dat zal doen is klein. Hij heeft zichzelf namelijk opgesloten in een eindeloze informatieloop, een circulaire informatieversterker die wordt gevoed door zijn eigen propagandamachine.

Zie ook:
spiritualiteit en de hersenen
repeterende ellende
circulaire deeltjesversneller

emotionele rollercoaster

Een van de gevolgen van de ziekte van Parkinson is dat ik soms minder goed complexe situaties kan overzien. Dit bleek toen ik een videodeurbel wilde installeren. Ik had moeite om de voor- en nadelen van de diverse producten te overzien. Dit verergerde toen ik besloot dat ik de bel wilde aansluiten op het elektriciteitsnetwerk. Er kwamen extra overwegingen en beslissingen bij, van een nieuw stopcontact tot een beltrafo en de route van de bedrading. Mijn afnemend vermogen om alles te overzien maakte dat ik me machteloos en wanhopig voelde. Er vielen gaten in mijn denken. Leegtes waaraan ik met alles wat ik nog aan denkvermogen had probeerde te ontsnappen. Gisteren overkwam me het tegenovergestelde. Ik werd overspoeld door een vloedgolf van dankbaarheid en blijdschap toen ik besefte dat ik een ander technisch probleem als vanouds had overzien en opgelost. Ontroering smoorde mijn stem toen ik erover probeerde te praten. Terwijl ik dit schrijf steekt de wanhoop opnieuw haar kop op. Nu door de gedachte aan het degeneratieve en invaliderende karakter van mijn ziekte. Ik stop met schrijven, zie de wanhoop in de ogen, glimlach bij de constatering van het onvermijdelijke, stap uit de emotionele rollercoaster, kijk om me heen en geniet.

Zie ook:
cognitief ontregeld
paniek
hopeloosheid
machteloos moedeloos
bodemloos

uitputting

Ik heb geen ander woord voor wat ik voel dan ‘paniek’. Paniek is ‘een plotselinge hevige angst of schrik’. Ik voel geen angst, ben niet geschrokken. Laat ik proberen te beschrijven wat er, voorafgaande aan het paniekgevoel, gebeurt. Ik heb altijd over een grote wilskracht beschikt. Ik bepaalde mijn doel, liet me leiden door mijn passie en ging door totdat het doel was bereikt. Wanneer ik dat nu doe, raak ik door mijn ziekte de controle over mezelf kwijt en voel me uitgeput door de lichamelijke en mentale gevolgen van stress. Eigenlijk zegt het woord uitputting nog wel het beste wat ik voel. Een ander woord voor uitputten is leegmaken. Ik voel me leeg, een donker gevoel dat achter paniek en angst verborgen ligt. Ik concentreer me op het gevoel van leegte. Ik voel hoe ik terugga in de tijd. Hoe ik als kind in bed lag nadat ik zwaar was gestraft. Ik voel mijn door tranen schraal geworden wangen. De leegte van niet begrepen verdriet, van verdriet zonder troost. De leegte waar ik, verlaten door alles en iedereen, uitgeput in slaap viel.

Zie ook:
paniek
het is allemaal zo gewoon
de knop omzetten
uitgeblust
Job
ontwaken

van losmaken naar loslaten

Je maakt los wat vast zit. In je hersenen liggen gedachten vast die een belemmering vormen voor je aandacht, voor ‘het gericht over iets denken’. Om je aandacht vrij op iets te kunnen richten dien je jezelf te bevrijden van dogma’s. Je kunt dit doen door ze vragenderwijs tot op de bodem te onderzoeken. Hierbij zul je ontdekken dat gedachten vaak gekoppeld zijn aan gevoelens. Door de gevoelens ‘in de ogen en onder ogen te zien’ verliezen ze hun grip op je denken en kun je ze loslaten. Van ‘gericht over iets denken’ verandert aandacht in beschouwen. Beschouwen heeft behalve de betekenis ‘oplettend bezien’ ook de overdrachtelijke betekenis ‘jezelf openstellen voor en het tot je door laten dringen van wat je zintuigen kunnen registreren en je hersenen kunnen vertalen maar niet kunnen bevatten’. Door jezelf en de wereld te beschouwen wordt kennis inzicht en gevoel liefde.

Zie ook:
los-laten
bereidheid
kijken en zien
in de ogen en onder ogen zien
meditatief proces
onzelfzuchtig
de grip verliezen

Dit was de zevende in een selectie van elf columns met voorbeelden over de betekenis van woorden binnen een context.

  1. queeste
  2. zachte waakzame aandacht
  3. aandacht
  4. contemplatie
  5. de yoga van het vragen
  6. zoeken vinden loslaten
  7. van losmaken naar loslaten
  8. ik hoef niet meer zo nodig
  9. wijsheid komt met de jaren
  10. Wat blijft er van mij over?
  11. inzicht in de leegte

Ben ik melancholisch?

Had je mij enkele jaren geleden gevraagd of ik melancholisch ben dan had ik ja gezegd. Nu ben ik minder overtuigd. Melancholisch heeft voor mij te veel de betekenis van zwartgallig. Ik ben niet verbitterd en heb niet het gevoel in een zwart gat te zitten. Wat ik voel heeft iets weemoedigs, een droefgeestige stemming. Toch beschrijft ook het woord weemoed niet wat ik voel. Wat ik voel heeft met verlangen te maken. In eerste instantie denk ik nu aan het woord heimwee, het droefgeestig verlangen naar je geboortegrond. Dit is het ook niet. Een ander woord waar ik aan denk is nostalgie, het verlangen naar hoe het was. Ook dat is het niet. Wat ik voel is een droefgeestig verlangen naar thuis. Het thuisgevoel dat ik de eerste vier jaar van mijn leven moet hebben gehad toen mijn ouders met vijf kinderen bij mijn oma woonden. Een periode waarvan mijn moeder zei dat, terwijl zij het huishouden deed, mijn oma op ons paste waarbij ze ons vaak op schoot nam. Ik heb nog altijd de stoel waarin zij zat. Ik denk dat ik onbewust naar deze tijd terugverlang.

Zie ook:
zwaarmoedig
thuisgevoel
Ben ik depressief?
onze band

1 2 3 … 6