Categorie: grip en controle

De grijp reflex is misschien wel de sterkste reflex in de mens. Zonder deze reflex zou het jonge aapje zich niet aan de vacht van de moeder kunnen vasthouden. Grijpen en vervolgens vasthouden geeft zekerheid. De behoefte aan zekerheid drijft ons in handen van autocraten en is een belemmering voor spirituele vrijheid. Lees eerst de columns grip en controle en begrip.

Zie ook de categorieën zeker en onzeker, dictators, macht en hebzucht.

rechts-extremisten

Een vraag die me al enkele dagen bezighoudt: Waarom wordt iemand in een democratisch land rechts-extremist? Ik denk bij rechts-extremisten niet alleen aan agressievelingen in de kring van nationalisten en racisten maar ook aan de (semi)intellectuelen die hen politieke rugdekking geven. Waarom vallen ze vluchtelingen en de democratische rechtsstaat aan? Is het angst om door een groeiende groep vluchtelingen tot derderangs burgers te worden gedegradeerd? Wantrouwen ze de democratische overheid omdat ze geen grip hebben op het complexe proces van overleggen, compromissen sluiten en regelgeving? Kunnen ze niet of willen ze zich hier niet in verdiepen? Kiezen ze misschien uit gemakzucht voor de eenvoud van orde en gezag, verankerd in nationalistische gevoelens en (religieuze) tradities? Beseffen ze niet dat dit hen zal opzadelen met een alleenheerser die hen als een sekteleider zal manipuleren, isoleren, onderdrukken en hen van hun vrijheid zal beroven? Of denken ze dat dit hen niet zal overkomen omdat ze bij de winnaars van de door hen in gang gezette strijd zullen horen? Is dat hun drijfveer? Machtswellust?

Zie ook:
ongebonden
anarchist
politiek radicalisme
radicalisering
de kans dat je radicaliseert
de ondergang van onze democratie
democratische waarden en voorwaarden

de grip verliezen

Ik heb steeds vaker het gevoel dat ik de grip verlies op wie ik ben en wat ik doe. Dit gevoel reikt dieper dan wanneer ik iets ‘uit mijn handen voel glippen’. Ik verlies het gevoel van zekerheid en continuïteit dat als een vangnet aanwezig was in alles wat ik dacht, voelde en deed. Ik verlies bijvoorbeeld de grip die ik had op de problemen in de wereld, van klimaat tot economie en politiek. Niet dat ik noemenswaardige oplossingen had maar ik had er vat op. Ik begreep iets van de oorzaken, sprak en schreef erover en had het gevoel dat ik een bijdrage leverde aan de oplossing. Dit gevoel raak ik kwijt. Door ziekte en ouderdom verlies ik de grip op mijn lichaam en geest. Langzaam maar zeker verlies ik daarbij ook mijn taal- en schrijfvermogen. Schrijven is voor mij zoeken naar de best passende woorden en zinnen voor wat ik diep in mezelf weet en voel. Mijn diepste ik beschouwend, weet ik dat ik de grip op de taal zal verliezen maar ook dat het weten en voelen blijft. Het zal zelfs sterker worden wanneer ik er geen grip meer op wil, kan en zal hebben.

Zie ook:
begrijpen
begrip
grip en controle
registreren en regisseren
hechten
van losmaken naar loslaten

in het oog van de cycloon

Het is alsof ik gevangen zit in een cycloon waar ik word meegesleurd in een maalstroom van berichten over de oorlog in Oekraïne, stijgende inflatie, klimaatverandering, energietekorten en problemen met mijn gezondheid en huis. Ondanks verwoede pogingen om grip te krijgen op de problemen lukt het me niet om ze allemaal te overzien en te bepalen wat ik zal doen. Het enige dat ik kan doen is de verbetenheid waarmee ik me erin vastbijt loslaten en me overgeven aan het hier en nu. Mezelf overgeven aan de rust en stilte in het oog van de cycloon. Hier, omgeven door het geraas, zal ik de diverse problemen niet-reactief moeten beschouwen, bepalen waar ik grip op heb en wat ik ga doen.

Zie ook:
spinnenweb
stress storm
in de schaduw van het kwaad
gewoon lijden
pluk de dag
een feit

Dit was de negende van twaalf geselecteerde columns in de categorie crisis.

  1. crisis
  2. het gevecht van de eeuw
  3. pragmatisch collectivisme
  4. in de ban van geweld
  5. zij gaan de confrontatie met zichzelf uit de weg
  6. Titanic
  7. vlucht vooruit
  8. Hoe overleven we de coronacrisis?
  9. in het oog van de cycloon
  10. het einde der tijden
  11. onheilsprofeet
  12. klimaatverandering

overprikkeling

Door de ziekte van Parkinson neemt de hoeveelheid dopamine in mijn hersenen af. Het medicijn Levodopa vult dit aan maar heeft niet de flexibiliteit van de natuurlijke afgifte van dopamine. Hierdoor ontstaat er regelmatig een tekort. Als er een tekort is merk ik dit doordat ik bijvoorbeeld last krijg van overprikkeling. Ik kan dan de prikkels die op me afkomen niet goed verwerken. Dit kan al gebeuren wanneer de omstandigheden veranderen, zoals bij een bezoek. De tremor in mijn kaak en hand wordt dan sterker, ik krijg een droge mond, voel me hondsmoe en heb moeite om een gesprek aan te knopen. Communicatie is op zo’n moment überhaupt moeilijk omdat ik door de ziekte steeds meer een maskergelaat krijg en boos overkom. Op het moment dat ik overprikkeld ben ontstaat er bovendien een druk in mijn hoofd waardoor ik het gevoel krijg de grip op mezelf kwijt te raken. Deze druk kun je het best vergelijken met wat er met jezelf gebeurt wanneer je geconcentreerd bezig bent en iemand stoort je: Je stopt met wat je aan het doen bent, probeert je concentratie vast te houden, hoopt dat de ander vertrekt maar zegt dat niet. De druk die je dan ervaart voel ik wanneer ik in een andere omgeving kom of wanneer de omstandigheden veranderen. Bekenden weten dit en laten me dan even met rust zodat ik kan acclimatiseren. Zij weten dat ik niet apathisch ben ‘lusteloos, onverschillig, ongevoelig, ongeïnteresseerd’ maar dat ik last heb van mijn ziekte.

Zie ook:
off moment
informatievloedgolf

grip en controle

Wanneer ik koorts heb krijg ik soms nachtmerries waarin ik eindeloos en vruchteloos probeer problemen op te lossen die eruitzien als driedimensionale abstracte puzzels. Terwijl ik hieraan denk herinner ik me een technisch probleem dat ik niet zelf kon oplossen. Ik was hiervoor afhankelijk van een bedrijf dat haar macht misbruikte. Dit riep een gevoel van wanhoop en machteloosheid in me op. Terwijl ik dit herbeleef moet ik denken aan het verlies van grip en controle dat ik ervaar door de ziekte van Parkinson. Ik richt mijn aandacht nu op de behoefte aan grip en controle. Ik besef dat het verlangen om te leven en te overleven de bron is van mijn behoefte. Door me minder te hechten aan het leven zal het gevoel van wanhoop en machteloosheid minder worden en verdwijnen. Het zal definitief verdwijnen aan het einde van mijn leven.

Zie ook:
de grip verliezen
dieptepunt
het is zoals het is, het is goed zo
repeterende ellende
vertrouwen op kennis en ervaring

dieptepunt

Mijn leven kent niet alleen hoogtepunten maar ook dieptepunten. Laat ik er een noemen. Iets wat me gisteren overkwam. Ik was moe nadat ik enkele dagen intensief had gewerkt aan de techniek van dit blog. Ik twijfelde aan bepaalde oplossingen en ik twijfelde aan mezelf. ‘Is wat ik schrijf een droomwereld waarin ik mezelf gevangen houd?’ Toen ik op het punt stond alles los te laten en eerst maar eens goed uit te rusten werd ik geconfronteerd met een technisch probleem in huis. Een complex probleem met ingrijpende gevolgen. Ik had er geen grip op, voelde me wanhopig, zag geen oplossing. De Parkinson klachten werden heviger. Ik begon heftig te trillen, raakte extreem gespannen en dodelijk vermoeid. Desondanks bleef ik wanhopig zoeken naar een oplossing totdat ik mijn pogingen moest staken en trillend over mijn hele lichaam mijn stoel opzocht. Hier raakte ik de controle over mezelf kwijt, kon niets meer, kon geestelijk niet voor- of achteruit, kreeg het koud en kon mijn ogen niet openhouden. Onrustig viel ik in slaap, een halfslaap waaruit ik happend naar bewustzijn probeerde te ontwaken.

Zie ook:
hoogtepunt
een vlakke lijn
controlefreak
grip en controle
epos
le moment suprême
gewoon lijden
complexe wereld
Ben ik depressief?

een kat in het nauw

Ik moet de laatste dagen regelmatig denken aan de uitdrukking ‘een kat in het nauw maakt rare sprongen’. Steeds meer mensen hebben geen grip op wat er om hen heen gebeurt. Ze voelen zich overspoeld door problemen op het gebied van gezondheid, klimaat, migratie, criminaliteit, digitalisering, politiek en economie. Wanneer we verstandelijk geen grip hebben op ons leven en op de gebeurtenissen om ons heen dan is de kans groot dat we in paniek raken en verklaringen creëren die gespeend zijn van realiteitsbesef en vredelievendheid. Wat dit op termijn kan betekenen zie je in oorlogen wanneer de meest krankzinnige opvattingen en standpunten mensen tegen elkaar opzetten en aanzetten tot geweld.

Zie ook:
het gevecht van de eeuw
druk
onder druk verdampt de geest
depressie
de rede
Gevaar!

1 2 3 8