Ik moet denken aan de open blik van peuters en kleuters. Het moment dat ze zien dat papa of mama verdrietig is en ze niet weten óf en hoe ze moeten reageren. Het moment voordat emoties, vragen en gedachten losbarsten. Ik besef dat ik regelmatig met kinderogen naar mensen en situaties kijk, niet even maar soms minuten lang. Zo keek ik minutenlang naar de foto’s van Hongaarse Joden die tussen de bomen bij de gaskamers van Auschwitz op hun beurt wachtten. Ondanks dat ik wist dat ze enkele uren nadat de foto’s waren genomen zouden worden vergast, voelde ik geen verbazing, medelijden, verdriet of woede. Ik zag bejaarden, vrouwen en kinderen die met de open blik van een kind in de lens van de camera keken.

Zie ook: de bodem van de hel