macht

Het woord macht komt van het begrip mogen. Er zijn mensen die denken meer te mogen dan anderen omdat ze lid zijn van een grote organisatie, omdat ze een bepaalde positie hebben of omdat de wet iets niet expliciet verbiedt. De buurman die een kast van een huis bouwt en zegt: ‘Ik sta in mijn recht, jammer voor jullie.’ Ik heb lang gedacht dat we ons hadden bevrijd van dit soort egoïsme. Niets is minder waar. Een deel ervan lijkt zelfs in onze genen ingebakken zoals het oeroude kuddeprincipe ‘Als jij het mag dan mag ik het ook.’

Een ander aspect van macht vind je in de Engelse vertaling: power. Dit komt van het Latijnse begrip posse: kunnen. Door mogen en kunnen samen te voegen wordt macht ‘Ik kan het dus ik mag het.’ Het is de macht van de groep wielrenners voor wie iedereen moet wijken. De effectenhandelaar die bonussen bij elkaar graait omdat het kan en die vindt dat het daarom ook mag. Een mening die wordt gesterkt door irrationaliteiten als optimisme en zelfoverschatting ‘Het is de eerste keer gelukt, waarom nu niet?’

Zie ook:
collectief geweld
kracht